Universiteti b. A. Bahritdinov s. A. Zokirova

ayrildi,  bu  e s a   h o zirg i  y e r fo n d id a n   a n c h a   katta.
Hozir  h am   tu p roq  d e g r a d a tsiy a si  jarayoni  na tija sid a   d u n y o   q ish lo q   xo'jalik 
fondidan  har  yili  7 m ln.  gek tar  tabiiy  yerlar  y o ’qoladi  va   o 'z  hosildorligini  yo'qotib, 
tash lan diq   joylarga  aylan ib   qoladi.  Tuproq  y qotishlari  n afaq at  m a y d o n d a ,  balki 
un ing  m a s s a s i  m iso lid a   k rish  m um kin.  A m erikalik  olim larning  h is o b ig a   kra 
faq at su g'orilad igan  yerlar har yili hosildor tuproq qatlam ining 2 mlrd. to n n a  y o ’qotadi.
T u p roq   d e g r a d a t s iy a s i  ja r a y o n i  a y n iq s a   qu ruq  y erla rd a   in te n s iv   d a v o m  
e tm o q d a   (bu  m a y d o n la r   6   m ln  k m 2  m a y d o n n i  e g a lla y d i  v a   a s o s a n   O s iy o   v a  
A frik a d a   j o y l a s g a n ) .  Q u ru q   y e r la r   ic h id a   a s o s i y   c h  lla n is h   r a y o n la ri  h a m  
j o y la s h g a n ,  c h u n k i  u  y e r d a   c h o r v a   m ollari  h a d d a n   ta sh k a ri  k o ’p  b o q ila d i  v a  
d e h q o n c h ilik   m a q s a d id a   f o y d a la n ila y o tg a n   y e rla r   m a k s im a l  d a r a ja g a   y e td i. 
H ozirgi  h is o b la r g a   k ra,  ja h o n d a g i  arid  yerlarin in g  um u m iy  c h o ’lla n ish   m a y d o n i 
4 ,7   mln.  k m 2  g a   y e td i,  s h u   ju m la d a n   a n tr o p o g e n   c h  lla n ish   m a y d o n i  9 0 0   m ing 
km 2  d a   b a h o la n a d i.  Har  yili  c h o ’lla n ish   m a y d o n i  6 0   m in g  km 2  g a   k o ’p a y a d i.
J a h o n   e k o lo g ik   tizim i  d e g r a d a t s iy a n in g   b o s h q a   s a b a b i  -   a tro f  m u h itn in g  
i n s o n n i n g   i s h l a b   c h i q a r i s h   v a   n o i s h l a b   c h i q a r i s h   c h i q i n d i l a r i   b ila n  
if lo s la n is h i.  B u  c h iq in d ila r n in g   m iq d o r i  ju d a   k o 'p   v a   o x irg i  v a q t d a   in s o n  
s iv iliz a t s iy a s i  m a v ju d lig ig a   ta x d id   s o l a   b o s h la d i.  C h iq in d ila r  q a ttiq ,  s u y u q   v a