Umurtqalilar zoologiyasi

tepa  suyagi, 
bir juft 
manglay 
suyagi 
va  toq 
burun  suyagi. 
Toq  burun  suyagi  echkemar- 
larda  qo'shilib toq suyakka  aylangan,  boshqa  sudralib yuruv- 
chilarda  ular bir juft  bo'ladi.  Echkemaming  manglay suyak­
lari  oldida  juft 
mang-lay  oldi  suyagi,  ko'z  oldi  suyagi 
va 
ko'z  kosasining  oldingi  devorida  juft 
ko'z  yosh 
suyaklari 
joylashgan.
Miya  qutisining  yuqorida  aytilgan  qoplag'ich  suyaklaridan 
tashqari  uning  chakka  yoylari  tarkibiga  kiruvchi  suyaklar  bor. 
Echkemarda 
ustki  chakka  chuqurchasi 
orqa 
manglay  su­
yagi 
va  ustki 
chakka  yoy 
(tangachasimon  suyakdan  iborat) 
bilan  chegaralangan. 
Pastki  chakka  yoy 
tarkibidagi 
kvadrat- 
yonoq 
suyagi  reduqtsiyalanganligi  sababli  yon  chakka  yoylari 
tashqi tomondan bekilmasdan ochiq qolgan. Shuning uchun echke- 
mar bosh skeletining pastki chakka yoyi reduksiyalangan,  ya’ni 
diapsid (ikki yoylik) tipda tuzilgan deyiladi.  Ba’zi tur kaltakesak- 
larda  qisman ustki chakka  yoylar,  ilonlarda esa har ikkala yoy
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ham reduksiyalangan (manglay orqa suyagi bilan tangachasimon 
suyaklarning  o‘zaro  birikmasligi  natijasida  har  ikkala  chakka 
chuqurchasi ham tashqi tomondan ochiq qoladi).