Umurtqalilar

Oldingi kovak venalar uchta asosiy qon tomirlarining, ya’ni boshdan qon olib keluvchi oldingi kardinal venalar, qanotlardan qon olib keluvchi o'mrov osti venalari va katta ko'krak muskullaridan qon olib keluvchi ko'krak venalar­ ining qo'shilishidan vujudga keladi.
Gavdaning orqa qismidan keladigan qon yurakka tubanda- gicha quyiladi. Kichkinagina dum venasidan qon ikkita buyrak qopqa venalariga quyiladi. Biroq hamma buyrak qopqa siste- masida mayda kapillyarlarga bo'linmasdan, ulaming bir qismi buyrakdan qon tomirlari orqali o'tadi. Bu qon tomirlari buyrak-
dan chiqishi bilan orqa oyoqlardan qon olib ketayotgan son venalariga qo shilib, juft yonbosh venani hosil qiladi. Yon­ bosh venalari bir-biriga qo'shilib, orqa kovak venani yuzaga keltiradi. Ichki organlardan qon toq jigar qopqa venasiga qo'shiladigan figastel ichak tutgich venasiga yig'iladi (bu vena qushlar uchun juda xarakterlidir). Ichak tutgichdan venoz qonni olib keluvchi ichak usti venasi ichak tutgich vena bilan qo'shilib, jigar qopqa venasini hosil qiladi. Jigarda qon jigar venasi orqali chiqib, orqa kovak venaga qo'shiladi. Orqa kovak vena bilan bir juft oldingi kovak vena venoz qonni o'ng yurak bo'lmasiga quyadi.


87-rasm. Qushlarning venoz qon sistemasi sxe­ masi:
1-o‘ng bo‘yinturuq vena, 2-o‘ng o'mrov osti venasi, 3-o‘ng ko'krak ve­ nasi, 4-o‘ng oldingi kovak vena, 5-o‘pka venasi, 6-dum venasi, 7-o‘ng buyrak qopqa venasi, 8-o‘ng buyrak venasi, 9- o‘ng son venasi, 10-o‘ng yonbosh ve­ nasi, 11-keyingi kovak vena, 12-ichak tutqich venasi, 13-ichak usti venasi, 14- jigar qopqa venasi, 15-jigaming chap venasi, 16-chap buyrak, 17-jigar (arte­ rial qonli vena qon tomirlari chiziqcha- lar bilan ko'rsatilgan).

0 ‘pkada oksidlangan qon o'pka venalari orqali avvalo chap yurak bo'lmasiga, so'ngra chap yurak qorinchasi- ga o‘tadi.