Umumiy xirurgiya

Fan buyicha talabalarning bilim, ko`nikma va malakalariga qo`yiladigan talablar 

Ushbu fanni o`zlashtirish jarayonida bakalavr: 

- qon ketish, turlari, to`xtatish usullari. qon guruqini va rezus faktorni aniqlash. qon va uni o`rnini 

bosuvchi eritmalarni qo`yish qoidalari va texnikasi. Gemotransfuzion asoratlarni oldini olishni; 

- Operatsiyaga bemorlarni tayyorlash operatsiya etaplari va operatsiyadan keyingi davrda bemorlarni 

parvarishlashni; 

- Xirurgik infektsiya haqida tushuncha: umumiy va mahalliy, o`tkir va surunkali nospetsifik (yiringli) 

va spetsifik infektsiya, ularni turlari, klinik belgilari; davolash asoslari, oldini olish usullari. Yiringli 

yaralarni davolash asoslarini; 

- Travmatologiya asoslari. Jarohat turlari. Jarohatga birlamchi xirurgik ishlov berish. Immobilizatsion 

taxtakachlar qo’yish. Bog’lam turlarni qo’llanishi; 

-` O`tkir appenditsit, o`tkir xoletsistit, o`tkir pankreatit, o`tkir ichak tutilishi, churralar qisilishi, yaра 

kasalligi va asoratlarini o`pka plevra kasalliklari tomirlar o`tkir kasalliklarida diagnostika va birinchi 

yordam ko`rsatishini bilishi kerak. 

- Donorlik. Kimlar donor bo`lishi mumkin. Kimlar donor bula olmaydi va qon quyish markazini ish 

faolligi bo`yicha; 

- Anesteziologiya asoslari.Eng oddiy reanimatsiya tadbirlarini qo`llagan holda birinchi yordam 

ko`rsatish; 

Tananing ma’lum qismida qon aylanishini buzilishi masalalari (nekrozlar, qora son, trofik yaralar, 

yotoq yaralar. tromboz va emboliyalar, obliteratsiyalangan endoartriit va boshqalar qaqida tushuncha, 

oyoq qand kasalligini sindromi bo`yicha; 

- O`tkir appenditsit, o`tkir xoletsistit, o`tkir pankreatit, o`tkir ichak tutilishi, churralar qisilishi, yaра 

kasalligi va o`pka xirurgik kasalliklari, tomirlar o`tkir kasalliklari klinikasi,etiologiyasi operativ 

davolash to`qrisida kunikmalariga ega bo`lishi kerak. 

---

 

45 

 

 

-Zamonaviy qo’l yuvish  usuli. 

-Steril xalatni kiyish usuli, ( hamshira tomonidan amalga oshiriladi) 

-Эsmarx jgutini quyish texnikasi. 

-qon gruqini aniqlash. 

-qon qo`yishg’ quyish texnikasi. 

-Jaroqatga birlamchi xirurgik ishlov berish ( PXO ) 

-Teriga quyiladigan choklarni olib tashlash. 

- yiringli bushliqlarni yoki gematomani punktsiya qilish. 

   - Yuza joylashgan yiringli bushliqlarni ochish texnikasi. 

- O`tkir xoletsistitda paranefral blokada qilish. 

-O`tkir xoletsistitda Merfi simptomini aniqlash. 

- toraksda plevra bo`shlig’ini punktsiya qilish. 

- O`tkir appenditsitda Rovzing simptomini aniqlash. 

-`Oshqozon yoki 12 barmoq ichak yarasi teshilishi va tarqalgan peritonitda Shetkin- Blyumberg 

simptomini aniqlash malakalari ko`nikmalariga ega bo`lishi kerak.