Umumiy tushunchalar. Tokarlik guruhi stanoklarining asosiy tiplari

16K20 modeUi tokarlik-vintqirqar stanogi yakka buyurtmali va mayda seriyali ishlab chiqarishda, shuningdek asbobsozlik va remont sexlarida harxil tokarlik, parmalash, teshik kengaytirish va rezba ochish ishlarini bajarish uchun mo'ljallangandir. Uning asosiy uzel va qismlari quyi-dagilardir:

1. 
   Stanina (qutisimon shaklda, jilvirlangan yo'naltiruvchilarga ega).
   
2. 
   Oldingi babka (unga tezliklar qutisi o'rnatilgan).
   
3. 
   Surishlar qutisi.
   
4. 
   Orqa babka (aerostatik tayanchga ega—havo yostiqchasidajoy-lashtirilgan).
   
5. 
   Support (unda keskich ushlagich va markaziy asboblar ushlagi-chi joylashgan).
   
6. 
   Fartuk (uning ichida supportning surish mexanizmijoylashgan).
   

7. Ayrim xarakterli detallari: shpindel, yurgizish vinti, yurgizish vali va reyka.
Stanokdagi harakatlar:
Bosh -shpindelning zagotovka bilan birga aylanma hara­kati. Shpindelning aylanish chastotasi sonlari 22 ta ayl/min, Shpindelning to'g'ri va teskan yo'nalishdagi
aylanishlari quyidagi tenglama orqali ifodalanadi (stanokning kine­matik sxemasiga qarang [3, 265-bet]):
Surish —shpindelning bir marta aylanishiga mos keladi-gan supportning bo'ylama va salazkalarning ko'ndalang yo'nalishdagi (s_k) siljishidir ayl). Bo'ylama surish kinematik balansi tenglamasi quyidagicha:

Ko'ndalang surish



Rezba kesish. Stanokda metrik, dyumli, modulli va pitch rezba-larini kesish mumkin. Keskich yordamida rezba kesishda support su­rish harakatini yurgizish vintidan oladi (bunda mufta M₅ ulanadi). Rezba kesishda kinematik balans tenglamasi kesilayotgan rezba qadami t_r uchun quyidagicha yoziladi:

bundan almashinuvchi g'ildiraklar uzatish nisbati

Bu yerda: shpindel va yurgizish vinti orasidagi o'zgarmas ele­mentlar uzatish nisbati; yurgizish vintining qadami.
Metrik va dyumli rezbalarni kesishda a=40, v=86 va d=6A tishli almashinuvchi g'ildiraklar o'rnatiladi va bu metrik rezbaning qadami
stanokning pasportida ko'rsatilganidek 0,5-112 mm bo'lishini ta'minlaydi.