Umumiy tilshunoslik



Download 0,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet72/95
Sana13.01.2022
Hajmi0,74 Mb.
#354380
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   95
Bog'liq
Umumiy tilshunoslik

 

QIYOSIY-TARIXIY METOD

 

XIX  asrning  1-choragida  yuzaga  kelgan  mazkur  metod  lingvistik  metodlar 



ichida  eng  faoli  hisoblanib,  unda  o‘zaro  qarindoshlik  munosabatidagi  tillarning  

birliklari  (tovush,  qo‘shimcha  va  so‘zlar)  tarixiy  jihatdan  qiyoslanadi,  ular 

orasidagi  o‘xshashliklar  aniqlanib,  ularning  dastlabki  tarixiy  shakllarini  tiklashga 

harakat  qilinadi. Bu vazifalar quyidagi usullar vositasida amalga oshiriladi: 

 

 



qiyoslash uchun material to‘plash;

 



 

qiyoslanadigan birliklarni belgilash;

 



 

birliklar tarkibidagi o‘zgarishlar xronologiyasini  aniqlash;

 



 

so‘z va morfemalarning qadimgi shakli va ma’nolarini tiklash.

 



 

tillarni  qiyosiy  o‘rganish  va  ularning  bir-biriga  qarindosh  va  qarindosh 

emasligini aniqlash; 

 



 

qarindosh  deb  tanilgan  tillarni  bir-biri  bilan  qiyoslab,  ularning  bobo  tilini 

tiklash. 

 

Ushbu metod XIX asrning boshlarida paydo bo‘lgan deyilishiga qaramay, bu 



yo‘nalish  bilan  olimlar  oldinroq  shug‘ullanishga  kirishganlar.  Unda  qiyoslash 

uchun  dalillar  faqat  qarindosh  tillardan  -  genetik  tenglikka  ega  bo‘lgan 

tillardangina  olinadi.  Masalan:  ruscha  svetok,  polyakcha  kwiatok    “gul”;  forscha 

now, ruscha nov(ыy), nemischa neu, inglizcha new “yangi”; grekcha pater, patras, 

lotincha  pater,  sanskritcha  pitar,  nemischa  vater,  forscha  padar,  ruscha  papa, 

hindcha “bobo”,”ota” demakdir.  




Download 0,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   95




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish