Umumiy psixologiya guruh: 1-8mat19

Inson faoliyati turlari

O'yin - ob'ektiv harakatlarni amalga oshirishning ijtimoiy jihatdan qat'iy yo'llarida mustahkamlangan, ijtimoiy tajribani qayta tiklash va o'zlashtirishga qaratilgan odatiy vaziyatlarda inson faoliyatining shakli;

O'rganish - bu faoliyat turi bo'lib, uning maqsadi shaxs tomonidan bilim, ko'nikma va malakalarni egallashdir. Tadqiqotning asosiy maqsadi - kelajakdagi mustaqil ishlarga tayyorgarlik ko'rish;

BILIM

KO’NIKMA

ODATLAR

BILIM

Bular hislar va in'ikoslarning tasvirlari bo'lib, keyinchalik tasvirlar va tushunchalarga aylanadi. Ularsiz ongli maqsadli faoliyat mumkin emas. Bilim harakatlar samaradorligini oshiradi.

KO'NIKMALAR

Bu mashqlar bilan mustahkamlashni talab qilmaydigan harakatni bajarish usulini o'zlashtirishdir. Ongli individual nazorat ko'nikmalar o'rtasidagi asosiy farqdir. Ular fikrlash bilan chambarchas bog'liq va faol intellektual faoliyatsiz mumkin emas. Ko'nikmalar nostandart vaziyatlardan chiqish yo'lini topishga, tashqi sharoitlarning o'zgarishiga munosabat bildirishga imkon beradi.

KO'NIKMALAR

Ko'nikmalar - bu avtomatizmga olib keladigan harakatlar. Faoliyatning muvaffaqiyati mahoratga bog'liq. Ko'nikmalar mashqlar orqali shakllanadi - muayyan harakat (lar)ni takroriy takrorlash. Ko'nikma dinamik stereotipga, ya'ni harakat elementlari orasidagi neyron aloqaga asoslanadi. Bu nazoratsiz sodir bo'ladi, lekin agar biron bir noaniqlik yuzaga kelsa, odam buni darhol sezadi. Neyron aloqasi qanchalik kuchli bo'lsa, harakat tezroq va yaxshi bo'ladi.

Ko'nikma bir necha bosqichda shakllanadi:

• kirish (harakatlarni tushunish, bajarish texnikasi bilan tanishish);
• tayyorgarlik (harakatning ongli, ammo bexosdan bajarilishi);
• standartlashtirish (harakatlarning birligi va avtomatizmi);
• vaziyatli (harakatning o'zboshimchaligini o'zlashtirish).

Yangi ko'nikmalarni o'rganish har doim eski ko'nikmalarga ta'sir qiladi. Ba'zan yordam beradi, ba'zan esa to'sqinlik qiladi. Birinchi holda, biz ko'nikmalarni muvofiqlashtirish haqida gapiramiz, ikkinchisida - aralashuv (qarama-qarshilik) haqida. Ko'nikmalar quyidagi hollarda izchil bo'ladi:

• bir mahoratning harakatlar tizimi boshqasining harakatlar tizimiga to'g'ri keladi;
• bir mahorat boshqasini yaxshiroq o'zlashtirish vositasidir;
• bir mahoratning oxiri boshqasining boshlanishi va aksincha.

Shunga ko'ra, aralashuv qarama-qarshi sharoitlarda sodir bo'ladi.

ODATLAR

Odat – ehtiyojga aylangan harakat. Odatlar, malakalar kabi, dinamik stereotiplarga asoslanadi. Odatlar quyidagilar orqali shakllanadi:

• taqlid qilish;
• bir nechta tasodifiy takrorlash;
• ongli ravishda maqsadli o'rganish.

Faoliyatni amalga oshirishda harakatlantiruvchi yoki to'xtatuvchi omil bo'lishi mumkin.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

• E.G’OZIYEV “UMIMIY PSIXOLOGIYA” TOSHKENT “UNIVERSITET”-2002
•  F.I. Haydarov, N.I. Xalilova. Umumiy psixologiya. –T.: 2010-yil
• Karimova V.M. Psixologiya: O‘quv qo`llanma. T. 2002
• Umarov B.M., Psixologiya. Darslik- “Voris nashriyot”, Toshkent, 2012 y.
• E. G'oziyev. Talabalarning o'quv faoliyatini boshqarish. - Toshkent: O‘qituvchi, 1988 y.
• R.S. Nemov. Psixologiya. Moskva: 1998 yil
• www.psychology.net.ruu
• www.Ziyonet. Uz

DIQQATINGIZ UCHUN

TASHAKKUR!