Umumiy psixologiya” Fanidan (3-kurslar uchun)

TAYANCH TUSHUNCHALAR:
Diqqat- psixik faoliyatning biror-bir ma’lum narsaga yo‘nalganligi va jamlanganligi.
yo‘nalganlik - psixik faoliyatning tanlovchanlik tabiati, ob’ektni ixtiyoriy va beixtiyoriy tanlash.
Ixtiyorsiz diqqat - to‘satdan ta’sir qilgan biror sabab tufayli bizning hohishimizdan tashqari hosil bo‘ladigan diqqat.
Ixtiyoriy diqqat - oldindan belgilangan qat’iy bir maqsad asosida va ongli ravishda diqqatimizni ma’lum bir narsa va hodisalarga qaratishimiz.
Sezgi, analizator, eksteroretseptiv sezgilar,interoretseptiv sezgilar, proprioretseptiv sezgilar, sezgining chegaralari, sezgi qonuniyatlari, adaptatsiya, sinesteziv, sensibilizatsiya akkomodatsiya.
Idrok- sezgi a’zolariga bevosita ta’sir etib turgan narsa-hodisalar obrazlarini kishi ongida bir butun holda aks ettirilishi.
Kuzatuvchanlik -kishining rejali, tizimli va davomli ixtiyoriy idrok qilish qobiliyati.
Appersepsiya-idrok jarayonini shaxsning oldingi bilimlari, shaxsiy va ijtimoiy tajribalari, qiziqishlari, motivasiyasi, ehtiyojlari va odatlari, umuman ruhiy hayotining barcha mazmuni bilan belgilanishidir.
Ma’lumotlarni sxema bo‘yicha pastdan - yuqoriga qayta ishlash.
Sensor retseptorlaridan boshlanadigan analiz, miyaga o‘suvchi yo‘nalishda xarakat qiladi va sensor ma’luotlarni izoxlaydi.
Ong osti - Ongli idrok qilib bo‘lmaydi, absolyut chegaradan past.
Xayol - odamning ongida ilgaridan bor bo‘lgan vaqtli aloqalarning qaytadan tiklanishi va bir-biri bilan yangicha qo‘shilishi orqali narsa va hodisalarning yangi obrazlarini hosil qilish.
Agglyutinatsiya-«yelimlash» degan ma’noni bildirib, unda turli qismlarni bitta qilib yangi obraz yaratiladi.
Giperbolizatsiya-obrazlarni kattalashtirish yoki kichiklashtirish shuningdek, alohida qismlarni o‘zgartirishdir.
Urg‘u berish-ayrim belgilarni ta’kidlash orqali obrazlar yaratish.

3.1.Diqqat, fiziologik asoslari va psixologik nazariyalari.