Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

121

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

o‘zlashtirish  darajasi  va  bilimlarini  nazorat  qilish  kabilar  ta’limning  muvaffaqiyatini 

ta’minlash imkoniyatini beradi.  

Ta’limni  modernizatsiyalash  –  an’anaviylikdan  zamonaviy  o‘qitish  shakllariga 

o‘tish,  jahon  standatlari  darajasida  ta’lim  mazmunini  takomillashtirish,  texnik  bazani 

mustahkamlash,  ta’lim  taraqqiyoti  va  kadrlar  raqobatbardoshligini  ta’minlovchi 

jarayondir.  

Ta’lim  mazmunini  modernizatsiyalash,  unga  mos  pedagogik  texnologiyalarni 

tatbiq  etish  o‘quv  jarayoni  sifati  va  samaradorligini  oshirish  maqsadida  o‘quvchilarga 

differensial  bilim  berish,  ta’lim  mazmunini  integrallashtirish,  o‘quv  qurollari  tizimini 

joriy etish, o‘qitishning yangi shakl, metod va texnologiyalarini qo‘llash, o‘quvchilarning 

o‘zlashtirish  darajasi  va  bilimlarini  nazorat  qilish  kabilar  ta’limning  muvaffaqiyatini 

ta’minlash imkoniyatini beradi.  

Shuni  alohida  qayd  etish  zarurki,  tarbiyaviy  yo‘nalish  ta’lim  jarayonida  o‘quv 

predmetlari  mazmuniga  asoslanadi.  O‘quvchi-yoshlarga  ta’limning  inson,  jamiyat  va 

tabiat haqidagi bilimlarni berish vazifasi bilan tarbiya vazifalari ham chambarchas bog‘liq 

holda amalga oshirilmoqda. Bu esa o‘quvchi-yoshlarga o‘ziga xosliklarni namoyon etish, 

hayot tarzi, jamiyatdagi o‘z o‘rnini topish hamda ijtimoiy mas’uliyat hissini tarbiyalash 

imkonni bermoqda. 

Ta’lim  mazmuni  –  barkamol  avlodni  ma’lumotli  qilish,  intellektual-ma’naviy 

darajasini taraqqiy ettirish va tarbiyalash maqsadida DTSdan tanlanib ta’lim jarayoniga 

olib kirilgan bilim, ko‘nikma, malaka va ijodiy faoliyat usullari hamda tabiat, jamiyat va 

tafakkur hodisalarni emotsional baholashga doir munosabatlardir. Ta’lim mazmuni uning 

maqsadiga  muvofiq  belgilaniladi,  ta’lim  mazmunining  asosini  o‘quv  reja  Ta’lim 

mazmunini modernizatsiyalashni amalga oshirish omillari quyidagilar hisoblanadi o‘quv 

dasturlari, darslik va o‘quv qo‘llanmalar bilan yoritiladi; 

a)  Ta’lim  jarayoniga  qo‘yiladigan  ijtimoiy  talablar  (DTS),  ta’limni  tashkil  etish  va 

boshqarishda rioya qilinadigan prinsiplar orqali ;  

b) Ta’lim jarayoni zamonaviy axborot texnologiyalari asosida tashkil etish orqali;  

v)  O‘qitishning  zamonaviy  usullarini  qo‘llagan  holda  ta’lim  jarayonini  tashkil  etish 

orqali;  

g) O‘quv jarayonini shaxsga yo‘naltirilgan ta’lim parametrlari asosida tashkillashtirish 

bilan;  

d)  O‘quvchilarda  bilim,  ko‘nikma  va  malaka  bilan  birga  ularda  hayotiy 

kompetensiyalarni shakllantirish orqali;  

y) O‘qituvchilarning kasbiy kompetensiyalarni rivojlantirish orqali.  

Ta’lim mazmunini modernizatsiyalashni amalga oshirishda o‘qituvchi quyidagi bir qator 

didaktik chora-tadbirlarni amalga oshirish lozim:  

1-  uzluksiz  ta’lim  tizimining  barcha  bosqichlarida  har  bir  o‘quv  predmetini  o‘qitishda 

qo‘llaniladigan innovatsion usullar va texnologiyalarning samaradorlik darajasini tahlil 

---