Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

634

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

Axborot – iste’mol uchun tayyorlangan, tevarak – atrof (manbaalar) dan olingan 

ma’lumotlar axborot deb ataladi.  

Axborot  voqea  va  hodisalar  haqidagi  ma’lumotlarni  beradi.  Hodisa,  voqealar 

mazmun  –  mohiyatini  ochib  beradi.  Axborot  termini  kishilik  jamiyatining  barcha 

jabhalarida  qo‘llaniladi  va  ular  asosida  ta’lim  –  tarbiya  jarayoni  olib  boriladi  hamda 

pedagogik faoliyat boshqariladi.

 

Axborot  –  fanning  eng  umumiy  tushunchalaridan  biri.  Axborot  qandaydir 

ma’lumot,  ba’zi  bir  dalillar,  bilimlar  va  h.k.lar  mohiyatini  anglatadi.  Hozirga  qadar 

axborotning  yagona  ta’rifi  ishlab  chiqilmagan.  Eng  ko‘p  qo‘llanayotgan  ta’riflari 

quyidagicha  ifodalanadi:  axborot  tashqi  muhitga  moslashish  jarayonida  undan  olingan 

malumot.

 

Demak axborot degan savolga qisqacha javob berishimiz uchun ikkita obyektga: 

manba va iste’molchi orasidagi bog‘lanishga murojaat qilishimiz zarur. 

Axborot  manbaiga  tabiiy  obyektlar  -  sayyoralar,  yulduzlar,  insonlar,  hayvonlar, 

o‘simliklar, maydon, o‘rmonlar hamda fan va texnikani rivojlantirishdagi ilmiy tajribalar, 

mashinalar, texnologik jarayonlar kiradi. 

Axborot  iste’molchilari  ro‘yxati  ham  katta  bo‘lib  unga,  insonlar,  hayvonlar, 

o‘simliklar, turli xil o‘lchov asboblari kiradi. 

Shuning  uchun  axborot  keng  doiradagi  tushuncha  bo‘lib,  jamiki  obyektlar, 

mavjudodlar, jarayonlar haqidagi ma’lumotlarni o‘z ichiga oladi. 

Axborot  manbalari  va  iste’molchilarining  har  xilligi  axborot  shaklining  turli 

ko‘rinishda bo‘lishiga olib keldi: 

– 

belgili  –  turli  ishoraviy  belgilardan  iborat  axborotlar.  Bular  biror  voqea-

hodisalar haqidagi axborotlarni uzatishda foydalaniladi; 

– 

matnli – harf, raqam va belgilar to‘plamidan tarkib topgan ma’lum ma’noni 

anglatuvchi so‘zlardan iborat axborot; 

– 

grafik – tasvirlardan iborat bo‘lgan tasavvur ko‘rinishidagi axborotlar. 

Axborotning  mavjud  bo‘lishi,  saqlanishi,  uzatilishi  uchun  biror-bir  material  - 

obyekt  bo‘lishi  zarur.  Bunday  obyektlar  juda  ko‘p  bo‘lib  va  ularning  soni  taraqqiyot 

natijasida o‘sib bormoqda. 

Axborot – 1) amalda qo‘llanadigan aniq xabar. Axborot kishilar orasidagi, odamlar 

va EHM orasidagi ma’lumot almashinish hodisasi; 2) axborot – biror voqea , jumladan, 

ta’lim – tarbiyaga oid xabar, ma’lumot.

 

Axborot atrof-muhit obyektlari va hodisalari, ularning o‘lchamlari, xosiyatlari va 

holatlari  to‘g‘risidagi  ma’lumotlardir.  Keng  ma’noda  axborot  insonlar  o‘rtasida 

ma’lumotlar ayirboshlash, odamlar va qurilmalar o‘rtasida signallar ayriboshlashni ifoda 

etadigan tushunchadir. 

Keyingi  paytlarda  axborotlarning  haddan  tashqari  ko‘payishi  sababli,  ularni 

insonning jismoniy imkoniyatlari doirasida hal etilishi mumkin bo‘lmay qoldi. Bunday 

---