Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

574

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

 

 

 

 

Yuqoridagi rasmda shahar bo‘ylab sayohat qilishning ikkita usuli ko‘rsatilgan. 

Sayohat qilishning qaysi usuli atrof-muhit uchun yaxshiroq sanaladi? 

(Bitta katakchaga belgi qo‘ying.) 

 Velosiped 

 Motosikl 

Javobingizni izohlang. ___________________________________________ 

__________________________________________________________________ 

 

Ushbu savol quyidagicha tasniflanadi: 

Mazmun sohasi: Tirik organizmlar haqidagi fan 

Mavzu sohasi: Ekosistemalar 

Kognitiv soha: Mulohaza yuritish 

Maksimal ball: 1 

To‘g‘ri javob: Baholash bo‘yicha yo‘riqnomaga qarang [2]. 

Javobi yoziladigan TIMSS savollariga o‘quvchilar o‘z fikrini aniq, lo‘nda yozishlari 

zarur.  Bunday  savollar  talaygina  ekanligini  inobatga  olgan  holda  aytish  mumkinki, 

o‘quvchilarning mantiqiy fikrlash, yozma nutqini rivojlantirishga e’tibor qaratish zarur.  

 

1-4-sinf 

o‘quvchilarimiz 

uchun 

mo‘ljallangan 

“Atrofimizdagi 

olam”, 

“Tabiatshunoslik” darsliklarida TIMSS tadqiqotining kontent sohasiga oid “Fizika fani 

(Physical  Science)”  ga  tegishli  bo‘lgan  ma’lumotlar  deyarli  yo‘q,  shuningdek, 

darsliklarimizda  “Hayot  haqidagi  fan  (Life  science)”  ga  oid  ko‘payish  va  irsiylanish, 

o‘zgaruvchanlik,  moslanishlar  va  tabiiy  tanlanish,  ekosistemalarga  oid  tushunchalarni 

deyarli uchratmaysiz.  

 

Agar  o‘quvchilarimiz  bu  kabi  tushunchalarni  bilishmasa,  ularni  qo‘llay  olishmasa, 

ular yuzasidan mulohaza yurita olishmasa, TIMSS tadqiqoti natijalari haqida nima deya 

olishimiz mumkin? Bundan ko‘rinadiki, maktab o‘quv dasturlarini zamon talablariga mos 

holda o‘zgartirish zarur. Bunda xalqaro baholash dasturlarida yuqori o‘rinlarni egallab 

kelayotgan davlatlarning o‘quv dasturlari, ilg‘or xorijiy tajribalardan foydalanish o‘rinli 

bo‘ladi.  

  TIMSS tadqiqotining kognitiv sohasi “Bilish”, “Qo‘llash”, “Mulohaza yuritish” ni 

o‘z ichiga oladi. “Bilish” kognitiv sohasiga oid TIMSS savollari o‘quvchilarning tabiiy 

fanlarga  oid  tegishli  tushunchalar,  hodisa-jarayonlar,  qonuniyatlarni  yodga  olishlari, 

tasvirlash,  misollar  keltirish  ko‘nikmalarini  baholashga  qaratilgan.  “Qo‘llash”  kognitiv 

---