Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

23

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida tajriba-sinov ishlari davom ettiriladi. Variativ o‘quv 

rejalar  tegishli  yo‘nalishi  bo‘yicha  umumiy  o‘rta  ta’lim  maktablarining  7-8-9-10-11-

sinflarida 2020-2021-o‘quv yili davomida tajriba-sinovdan o‘tkaziladi. 

Ta’lim  jarayonida  variativ  o‘quv  rejani  joriy  etishning  asosiy  maqsad 

quyidagilardan iborat: 

-  birinchidan, o‘quv jarayonida o‘quvchining manfaatlarini inobatga olish; 

-  ikkinchidan, o‘quv  jarayoni  pedagog  tomonidan  kompetensiyaviy  asosda  tashkil 

etilishiga erishish; 

-  uchinchidan,  o‘quvchining  o‘zi  qiziqqan  fanlarni  chuqur  o‘rganishga  sharoit 

yaratish uchun variantiv o‘quv rejalarini ishlab chiqish; 

-  to‘rtinchidan,  maktab  bitiruvchilarining  ta’limning  keyingi  bosqichlarini  davom 

ettirish, oliy o‘quv yurtiga kirish imtihonlariga tayyorgarlik ko‘rishni ta’minlash, 

shu bilan birga, ta’lim jarayoni bilan birga kasb ko‘nikmasini shakllantirish; 

-  beshinchidan,  mamlakatimizda  masofaviy  mehnat  sohalarini  rivojlantirishga 

ko‘maklashish; 

2019-2020-o‘quv  yilida  davlat  ixtisoslashtirilgan  umumiy  o‘rta  ta’lim 

muassasalarida variativ o‘quv reja joriy etilgan ayrim fanlar chuqur o‘rgatilishi “Yevropa 

sifati darajasidagi ta’lim” va milliy asoslarga tayangan holda o‘quvchi-yoshlarga ta’lim-

tarbiya  sohasida  zamonaviy  va  oqilona  tizim  yaratish,  o‘qitish  metodlari,  ta’lim 

standartlari,  darslik  va  mashg‘ulotlarni  yangicha  bosqichga  olib  chiqish  uchun  zamin 

yaratishi shubhasiz.  

O‘zbekiston  Pespublikasida  ta’lim  tizimi  barkamol  shaxsni  shakllantirishga 

qaratilganligi  uchun  ham  ta’lim  muassasalarida  o‘quv  jarayonida  o‘quv  rejalari 

ta’limning insonparvarlashuviga alohida e’tibor beriladi.  

Xorijiy mamlakatlar ta’limi tizimini o‘rganish davomida Finlyandiya maktablarida 

“Yo  hayotga  tayyorlaymiz,  yoki-imtihonga.  Biz  birinchisini  tanlaymiz”,-  degan 

tamoyilda dars mashg‘ulotlari tashkil etiladi. O‘quv jarayonida joriy etilayotgan variativ 

(o‘zgaruvchan)  o‘quv  rejasi  sinovdan  o‘tkazish  uchun  majburiy  fanlarni  tanlanishi 

Finlyandiya ta’lim tizimida solishtirsak, o‘zaro o‘xshashligini kuzatishimiz mumkin:  

-  1-2 sinflarda Ona tili va o‘qish (Ona tili va adabiyot), matematika, din va hayotiy 

tushunchalar  (ma’naviyat  asoslari,  2020-yil  yangi  o‘quv  yilida  joriy  etiladigan 

tarbiya darsi misolida), jismoniy tarbiya, musiqa, tasviriy san’at, (majburiy fanlar 

qatoriga chaqiruvga qadar boshlang‘ich tayyorgarlik fani ham kiritildi ) ; 

-  3-6 sinflarda ingliz tili va chet tillari: fransuz, nemis, rus tili, klaviaturada ishlash 

tezligi, kompyuter bilimlari (informatika), tarix; geografiya, fizika, kimyo (variativ 

o‘quv rejada tanlov fanlari sirasiga kiritilgan);  

-  7-9 sinflarda fin tili va adabiyoti (ona tili va adabiyot), ingliz tili, matematika, din 

yoki hayotiy tushunchalar, jismoniy tarbiya; fizika, kimyo (variativ o‘quv rejada 

---