Umumiy mavzu: Fermentlarni tuzilishi, хоssalari va funktsiyalari

glitserofosfolipidlar
deb ataladi.
Glitserofosfolipidlar 
Glitserofosfolipidlar (
fosfogliseridlar). Ularning bitta gidroksil guruhi yog‘ 
kislota bilan emas, balki fosfat bilan efirli bog‘ hosil qiladi. 
Glitserofosfolipidlar
fosfatid kislota hosilalari bo‘lib, 
ular gliserin, yog‘ kislotalar, fosfat kislota va odatda 
bironta azot tutuvchi birikmalardan tarkib topgan. 
Fosfatid 
kislotasining 
unumlari 
yoki 
fosfogliseridlarning turlari quyidagilardir:
Fosfatid kislota → Fosfatidilxolin (letsitin); 
Fosfatidiletanolamin (kefalin); 
Fosfatidilserin;
 Fosfatid kislota
Fosfotidilinozit; 
Ular hujayra mеmbranasining lipid qismini 50% ga yaqinini tashkil qiladi. 
Fosfatidilxolinlar 
Fosfatidilxolin triglitserinlardan farqli ravishda glitserinning uchta 
gidroksil guruhining bittasi yog‘ kislotasi bilan emas, balki fosfat kislota bilan 
bog‘lanadi. Bundan tashqari fosfat kislota o‘z navbatida efir bog‘ orqali azot 
asosi –
xolin
[HO–CH
2
–CH
2
–N
+
(CH
3
)
3
] bilan bog‘lanadi. 
Fosfatidilxolin (letsetin)
Fosfatidilxolin qon lipoprotеidlari tarkibiga ham kiradilar. Xolin vitaminga 
o‘xshash modda sifatida moddalar almashinuvi uchun juda kerakli, nerv mushak 
sinapslarida qo‘zg‘alishning o‘tishini ta‘minlovchi nerv sistemasining 
mediatorlaridan biri atsetilxolinning sintezi uchun manba bo‘lib xizmat qiladi.
Fosfolipidlarning sintez jarayoni uchun ham xolin zarur bo‘lib, u jigarda 
ko‘plab yog‘larning infiltratsiyasi (to‘planishi) ga to‘sqinlik qiladi. 
Fosfatidiletanolaminlar 
Fosfatidilxolin bilan fosfotidiletanolaminlar o‘zaro oxirgi azot asoslari bilan 
farqlanadilar.

---

159 
Azot asosi