Umumiy mavzu: Fermentlarni tuzilishi, хоssalari va funktsiyalari



Download 10,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet200/250
Sana12.04.2022
Hajmi10,47 Mb.
#545389
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   250
Bog'liq
Biologik kimyo, ma`ruza matni Malikova G.Yu. (1)


2,
NH
3

mochevina, β-alanin
va 
β-aminoizomoy kislota
. Shuni takidlash lozimki 
pirimidinlarning gidrolitik parchalanish yo‘li β-alanin hosil bo‘lishining asosiy 
yo‘li bo‘lib, keyinchalik anserin va karnozin sintezi uchun manba bo‘lishi 
mumkin. Yoki siydik bilan chiqariladi.
Ma‘lumki, β-alanin hayvon to‘qimasida keyinchalik so‘nggi parchalanishga 
uchraydi. Hayvon to‘qimasida spetsefik aminotransferaza ochilgan, u β-alanin va 


218 
piruvatlar orasidagi transaminlanishni katalizlaydi. Ushbu qaytar reaktsiya 
jarayonida α-alanin va formilatsetat sintezlanadi (malat kislotaning yarim 
aldegidi).
23.3. Oqsillar va aminokislotalar almashinuvining boshqarilishi. Azot 
balansi. 
Odam organizmiga tushayotgan oziqa oqsilini yoki oqsilli oziqa 
moddaning tushishi azot balansiga bog‘liq. Biror bir almashmaydigan 
aminokislotaning oziqa ratsionida bo‘lmasligi yoki yarim almashmaydigan 
aminokislotalarning tushmasligi oqsil sintezini buzilishiga olib keladi. Bu boshqa 
almashadigan, almashmaydigan aminokislotalarga ham taluqli chunki u ham oqsil 
sintezlanishida ishtirok etadi. 
Oddiy diffuziya yo‘li orqali to‘qimadan, to‘qima oldi suyuqliklaridan va 
qondan aminokislotalar erkin (qiynalmasdan) o‘tadi. Qondan organ to‘qimalarga 
tanlab (asosan bosh miyaga boradi) taqsimlanadilar. Tanlab taqsimlanish 
mexanizmi aniq emas. Aminokislotalarning balansining boshqarilishi bo‘lishi 
mumkin: 
1) ichak epiteliyasidan aminokislotalarning transporti (so’rilishida); 
2) pereferik to’qima (to’qima ichiga o’tishi);
3) buyrak kanalchalari (rearbsorbtsiya)da bo’ladi. 
Aminokislotalarni membrana transporti insulin bilan stimullanadi. Bundan 
tashqari insulin va shunga o‘xshash gormonlar biosintez reaktsiyalarida
aminokislotalarning ishlatilish tezligini o‘zgartirish mumkin yoki to‘qimalarda 
oqsillarni parchalanish tezligini o‘zgartirishi mumkin. Insulin, samototropin, 
tireoid gormonlar, jinsiy gormonlar fiziologik sharoitda, turli sintetik 
jarayonlarda, oqsil biosintezida, aminokislotalarning ishlatilishini ta‘minlaydi. 
Glyukokartikoidlar: oqsillarni parchalanishini, aminokislota hosil bo‘lishini; 
aminokislotalarning oqsil biosintezida ishlatilishini tezlashtiradi. 
Oqsillar azot tutuvchi moddalar bo‘lganidan, organizmda oqsil almashinuvi 
holatini va ovqat mahsulotlarining biologik qimmatini xarakterlovchi usullardan 
biri 
azot balansini
, ya‘ni organizmga ovqat bilan kirgan azot miqdori bilan 
undan ajralib chiqqan azot miqdori orasidagi farqni aniqlashdir. 
Sog‘lom, normal oqsilli ovqatlanishda azot muvozanati o‘rnatiladi, bunda 
azot kiritilishi uning sariflanishini to‘la qoplaydi. 

Download 10,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   250




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish