Umumiy ma'lumoti tayyori. Doc

X-MAVZU. DAVLAT MULKINI 
Х
USUSIYLAShTIRISh 
 
10.1. Davlat mulkini xususiylashtirish 
10.2. 
Х
ususiylashtirishni amalga oshirish 
 
10.1. Davlat mulkini xususiylashtirish 
 
Bozor  iqtisodiyotining  shakllanishi  va  rivojlani-shida  mulk  shakllarining 
turliligi va xususiy mulkning asosiyligini ta’minlash davlat mulkini xususiylashtirish, 
uning  monopol  holatini  bartaraf  etishni  muhim  masala  qilib  qo’yadi.  Chunki, 
nobozorcha  boshqarish  usuli  o’rniga  bozorcha  xo’jalik  yuritishni  o’rnatish, 
raqobatbop  xo’jalik  turlarini  yaratish  asosiy  muammolardandir.  Davlat  mulkini 
xususiylashtirish  (privatizatsiya)  umumiqtisodiy  voqelik  bo’lib,  bozor  iqtisodiyoti 
shakllanishi  va  rivojining  zarur  shartidir. 
Х
ususiylashtirish  iqtisodiyotni 
liberallashtirish, davlat mulkiga xususiylik munosabatlarini singdirish kabi erkin, 
iqtisodiy sharoitga bog’liq chora-tadbirlarni ham o’z ichiga oladi. 
Privatizatsiya  davlat  iqtisodiy  monopolligini  bitirish  va  o’rniga  bozorga  xos 
bo’lgan  mulk  erkinligini  ta’minlashga  qaratilgan.  Chunki,  bunda  davlat  mulki 
hukmronligi  o’rniga  asta-sekinlik  bilan  nodavlat,  birinchi  navbatda,  xususiy  mulk 
shakllarini o’rnatib borish yuz beradi. Agarda biz xususiy mulk shakllarini yaratish va 
bozorga o’tish sharoitlarini paydo etish uchun davlat mulkini xususiylahtirayotgan bo’lsak, 
rivoj  topgan  mamlakatlarda  bozor  iqtisodi  rivoji  sohasida  katta  tajriba  orttirib,  bozor 
taraqqiyotini  takomillashtirish  va  shu  sohada  davlat  va  bozor  tizimlari  o’rtasidagi 
muvozanatni  zamonaviylashtirish  amalga  oshmoqda.  Bu  ham  tub  mazmuni  bilan 
monopollashuvga  qarshi  kurash,  raqobatli  bozorni  kuchaytirish  bilan  bog’liq. 
Shuning uchun bizdagi va g’arbdagi xususiylashtirishni bir xil deb bo’lmaydi. Bizning 
sharoitimizdagi  bu  jarayon  o’tish  davri  vazifasini  bajarish  va  bozor  iqtisodiga  asos 
solish  bilan  bog’langan  bo’lsa,  g’arbdagisi  bozor  iqtisodiyoti  taraqqiyotini 
ta’minlash  hamda  navbatdagi  davlat  va  raqobat  bozori  o’rtasidagi  balansni 
ta’minlashdan iborat. 
Mulkiy  munosabatlarning  umumiy  va  xususiy  tomon-lari  mavjud  bo’lganidek, 
xususiylashtirishning  ham  umumiy  qonuniyat  va  talablari  hamda  milliy,  ommaviy 
xususiyatlari  mavjuddir.  Keyingi  yillarda  iqtisodiyotni  nodavlatlashtirish  jarayoni 
sharoitida