Umumiy ma'lumoti tayyori. Doc

Х
alq  korxona  mulki. 
Bu  shakldagi  mulk  hissador  mulkdan  kelib  chiqadi. 
Chunki  aktsiyalar  egalari  korxonada  ish-laydilar.  Shuning  uchun  ular  ayni  vaqtda 
korxonaning mulkdori huquqiga ega bo’ladilar. Bu korxonalar faoliyatiga aktsiyaga 
ega bo’lgan xodimlar ham qatnashuv huquqini qo’lga kiritadilar. Natijada hissadorlik 
korxona  daromadidan  shu  hissadorlar  manfaatdor  bo’ladilar.  Masalan,  AQShni  xalq 
kapitali  mamlakati  deydilar.  Chunki,  aktsiyaga  ega  bo’lgan  xodimlar  korxonalarda 
ko’pchilikni  tashkil  etadi.  1994  yilda  xalq  korxonalarida  11  mln.  dan  ortiq  kishi 
ishlagan  va  aktsiyalarning  20  foizdan  51%  foizigachasi  ishlovchilarning  birgalikdagi 
mulkidan  iborat  bo’lgan.  U  erda  xalq  korxonalari  deb  ataluvchi  xo’jaliklar  miqdori 
ortib  bormoqda.  Bunday  holatda,  albatta,  ekspluatatsiya  mazmuni  o’zgaradi  va 
mehnatga erkli munosabat asos bo’lib hisoblanadi. 
Mulk  shakllarining  mohiyati  va  mazmuni  bilan  tanishish  shuni  ko’rsatadiki, 
bozor iqtisodiyoti uchun barcha mulk shakllari ahamiyatli bo’lib, har biri o’ziga xos 
ustunlikka  egadir.  Aytish  mumkinki,  har  bir  mulk  shakli  bozor  iqtisodiyoti  uchun 
zaruriy  bo’lib,  ular  umumiy  taraqqiyot  jarayonida  bir-birini  to’ldirib  boradi.  Shuning 
uchun xam bozor munosabatlari sharoitida mulk shakllarining turliligi va har bir mavjud 
shaklining  taraqqiy  etib  borishi  talab  etiladi.  Bu  jarayon  erkin  raqobat  sharoitida 
amalga oshishi kerak.