Umumiy lot p65

Noingalatsion narkoz moddalari. Bu guruh narkotik prepa­ratlar, asosan, parenteral yo‘l bilan venaga yuboriladi, uning ijo- biy xususiyati narkoz holatini qo‘zg‘atish davrisiz boshlanishida va nojo‘ya ta’sirlarning deyarli qayd etilmasligidadir. Kamchilik- lari: bu moddalarning organizmda metabolizmga uchrashi, nar­kotik faolligining nisbatan kamligi va bu turdagi narkozni bosh- qarish qiyinligidir. Bu narkoz vositalari «bazisli narkoz» uchun ham ishlatiladi.
Noingalatsion narkotiklar ta’sir muddatiga qarab uch guruhga bo‘linadi:

1. 
   Ta’sir muddati qisqa (15 daqiqagacha) moddalar:
   

• 
  propanidid preparati 5 % li eritma, 50 ml. amp.;
  
• 
  geksenal 1 g fl.
  

2. 
   Ta’sir muddati o‘rtacha (20—50 daqiqa) moddalar:
   

• 
  natriy tiopental 0,5—1 g fl.
  

3. 
   Uzoq muddat ta’sir etuvchi (60 daqiqadan ortiq) mod- dalar:
   

• 
  natriy oksibutirat 20 % — 10 ml amp., 5 % — 400 ml sharbat.
  

Noingalatsion narkoz tez, qo‘zg‘alish hodisalarisiz yuzaga chiqadi, qayt qilish kuzatilmaydi, bezlar sekretsiyasi ko‘pay- maydi. Noingalatsion narkoz uzoq davom etmaydi. Ularni un- chalik katta bo‘lmagan operatsiyalarda, abssesslarni yorishda qo‘l- laniladi. Ular ingalatsion moddalar bilan birga kombinatsiyali narkozni yuzaga chiqarishda ham qo‘llaniladi. Bu preparatlar qo‘l- langan yerda yallig‘lanish va nekroz holatini yuzaga chiqarishi, venaga tez yuborilganda talvasa tutib qolishi, nafas to‘xtashi va boshqa nojo‘ya ta’sirlar qayd etilishi mumkin.
Etil spirti o‘z ta’siriga ko‘ra, narkotik moddalarga xos ta’sir etuvchi guruhga kiradi. Etil spirtini iste’mol qilinganda yoki ishlatil- ganda, mahalliy, reflektor va rezorbtiv ta’sirlar yuzaga chiqadi:

1.