Umumiy kimyo

 
185. 
Quyidagi o`zgarishlar asosida X oddiy modda va natriy tutgan Y moddalarning molyar 
massalari (g/mol) yig`indisini toping. 

---

Ergashev Husniddin 
Telegram: @ICC
_
KIMYO 
47 
 
A) 224
B) 208
C) 168
 
D) 276 
186.
Quyidagi o`zgarishlar asosida Mn tutgan X va xlor tutgan kislorodli Y moddalarning 
molyar massalari (g/mol) yig`indisini toping. 
(A – oddiy modda) 
A) 209,5 
B) 298,5 
C) 161,5 
D) 280,5 
187.
Quyidagi o`zgarishlar asosida Zn tutgan X va Cr tutgan Y moddalarning molyar massalari 
(g/mol) yig`indisini toping. 
A) 289
B) 225
C) 282
D) 314 
188.
Quyidagi o`zgarishlar asosida Zn tutgan X va azot tutgan Y moddalarning molyar massalari 
(g/mol) yig`indisini toping. 
A) 296
B) 248
C) 264
D) 280 
189. 
Quyidagi o`zgarishlar asosida Cu tutgan X va Ag tutgan Y moddalarning molyar massalari 
(g/mol) yig`indisini toping. 
A) 392
B) 367
C) 350
D) 288 
190.
Quyidagi o`zgarishlar asosida kaliy tutgan X va mis tutgan Y moddalarning molyar 
massalari (g/mol) yig`indisini toping.
A) 264
B) 350
C) 288
D) 208 
2-mavzu 3-darajali masalalar 
1. 15,5 g kalsiy fosfatdan olingan fosfor kislorodda to‘liq oksidlandi, oksidlanish mahsuloti 
natriy gidroksid eritmasida(zichligi 1,2 g/ml) eritildi. Reaksiyadan keyin eritmada 3,37% li 
natriy gidrofosfat tuzi hosil bo‘ldi. Natriy gidroksidni hajmini va uning konsentrasiyasini
aniqlang. 

---

Ergashev Husniddin 
Telegram: @ICC
_
KIMYO 
48 
2. Magniy sulfat, natriy sulfat va alyuminiy sulfat kristallogidratlari aralashmasi tarkibida massa 
jihatidan 4,48% vodorod va 66,56% kislorod bo‘lsa, shu aralashmadagi metallarning massa 
ulushlari yig‘indisini (%) aniqlang. 
3. 5 ta kolbaning 1-siga bariy gidroksid, 2-siga kaliy yodid, 3-siga natriy karbonat, 4-siga xlorid 
kislota, 5-siga mis(II) nitrat yozilgan. Ammo bironta kolbaning etiketkasidagi yozuv kolba 
ichidagi moddaga mos emas. 2-kolbadagi eritma 3-kolbadagi eritma bilan aralashtirilganda gaz 
ajralib chiqqan, eritma esa tiniqligicha qolgan. 2- kolbadagi eritma 4- kolbadagi eritmaga 
qo‘shilganda oq cho‘kma hosil bo‘lgan, eritma rangi esa o‘zgaragan. 1-, 2-, 3-, 4-, 5-kolbalardagi 
moddalar ketma-ketligi to‘g‘ri berilgan javobni toping. 
A) 1-Cu(NO
3
)
2
; 2-Ba(OH)
2
; 3-HCl; 4-Na
2
CO
3
; 5-KI
B) 1-Cu(NO
3
)
2
; 2- Na
2
CO
3
; 3-HCl; 4-Ba(OH)
2
; 5-KI
C) 1-Cu(NO
3
)
2
; 2- KI; 3-HCl; 4-Ba(OH)
2
; 5-Na
2
CO
3
D) 1-HCl; 2- Na
2
CO
3
; 3-Cu(NO
3
)
2
; 4-Ba(OH)
2
; 5-KI
4. 28,95 gr pirofosfat kislota va metall (III) gidroksid aralashmasida 0,9 mol vodorod atomiga 
1,125 mol kislorod atomi to‘g‘ri keladi. Shu aralashma reaksiyaga kirishganda hosil bo‘lgan 
tuzlarning massasini aniqlang. 
5. Me→MeCl
2
→Me(OH)
2
→Me(OH)
3
→Me
3
O
4
→Me. Agar 0,1 mol dastlabki metaldan oxirgi 
bosqichda 1,835 gr metall chiqqan. Har bir bosqichda unum a ga teng va Ме 
.
а
=44,8 bo‘lsa, 
barcha reaksiya tenglamalarini yozing va metallni aniqlang. 
6. 228 gr Me
2
O
3
va MeO aralashmasi bor. Me
2
O
3
ni alyuminiy bilan qaytarilganda 84 gr metall 
olindi, MeO ni CO bilan qaytarilganda ham 84 g metall olingan bo‘lsa, metallni aniqlang. 
7. Kimyoviy analiz natijasida quyidagi birikmalarning miqdoriy tarkibi aniqlangan: H
14
ZnSO
11
; 
H
4
N
2
O
3
; HClMgO; Moddalar qaysi sinfga taaluqli? Ularning nomini yozing. 
8. Tetrafosfat kislota alyuminiy gidroksid bilan reaksiyaga kirishganda alyuminiy digidro 
tetrafosfat hosil bo‘lgan. Tetrafosfat kislotaning ekvivalentini aniqlang. 
9. Bariy xlorid va natriy sulfatdan iborat aralashma suvda eritilgan. Olingan eritma filtrlanganda 
hosil bo‘lgan cho‘kmaning massasi filtrat tarkibidagi tuzlarning massasidan 3 marta kichik 
bo‘lgan. Dastlabki aralashmadagi tuzlarning massa ulushini xisoblang. (Filtratda bariy ioni 
yo‘q). 
10. Cl
2
Y
2
X birikma tarkibidagi xlorning massa ulushi 52,59%, Cl
2
YX ning tarkibidagi xlorning 
massa ulushi 59,66%. Ushbu birikmalarning formulasini aniklang. 
11. 200 gr olti valentli ikki asosli kislotadagi atomlarning umumiy miqdori 14,2857 molga teng 
bo‘lsa, kislota hosil qilgan elementni aniqlang. 
12. Peroksomonosulfat va peroksodisulfat kislota molekulalarining tuzilish formulalarini yozing 
hamda σ va π bog‘lar sonini aniqlang. 
13. Noma’lum X moddani aniqlang va reaksiya tenglamalarini davom ettiring. 
X + O
2
→…. + H
2
O 
X + Na →… + H
2
X + CuO →N
2
+ … + …X + H
2
S →…. 
X + CO
2
→… + H
2
O 
14. 37,8 g noma’lum tuz parchalanganda vodorodga nisbatan zichligi 14 ga teng bo‘lgan 3,36 
(n.sh) oddiy gaz modda hosil bo‘lgan. 88,89% kislorod bo‘lgan metallmas (I) oksididan 10,8 g 
va 68,42% metall bo‘lgan metall (III) oksid hosil bo‘lgan. Dastlabki tuzning formulasini 
aniqlang. 
15. 45 g noma’lum nitrat parchalanganda 70% metall saqlagan metall (III) oksididan 20 g 
olingan. Hosil bo‘lgan gazlar aralashmasining zichligi (n.sh) 1,984 g/l ga teng. Dastlabki 
tuzning formulasini va uning parchalanish tenglamasini yozing.
16. Noma’lum modda tarkibida kislorod, azot, fosfor va vodorod mavjud. Modda tarkibida 
kislorodning massa ulushi 48,48% ga teng bo‘lsa, azot atomlarining soni fosfor atomlarining 
sonidan ikki marta ko‘p. Vodorod atomlarining miqdori kislorod atomlarinikidan 2,25 marta 
ko‘p. Moddaning molyar massasi 200 g/moldan kichik. Shu moddaning molekulyar formulasini 
aniqlang. 

---

Ergashev Husniddin 
Telegram: @ICC
_
KIMYO 
49 
17. Natriy nitrat va noma’lum metall nitrati parchalanganda (metallning oksidlanish darajasi +3, 
metallarning aktivlik qatorida magniy va mis o‘rtasida joylashgan) 27,3 gr qattiq qoldiq va 34,72 
l gazlar aralashmasi ajralib chiqdi. Gazlar aralashmasi ishqor eritmasidan o‘tkazilganda ikki xil 
tuz hosil bo‘lgan va gazlarning hajmi 7,84 l gacha kamaygan. Metalni aniqlang. 
18. Massasi 2,77 g bo‘lgan qizdirilgan X tuzdan vodorod o‘tkazilganda 1,92246 g metall, 
0,744179 g suv va noma’lum miqdorda azot hosil bo‘lgan. Hosil bo‘lgan azotning hajmi 
reaksiyaga kirishgan vodorod hajmining ¼ qismiga teng. X tuzni formulasini aniqlang 
19. 80 g suvsiz uch valentli element sulfat qizdirilganda massasi elementning molyar massasidan 
24 g ga kichik bo‘lgan oksid hosil bo‘lgan. Elementni aniqlang. 
20. X, Y va Z elementlari quyidagi birikmalarni hosil qiladi: X
2
Y
2
Z
3
, X
2
YZ
4
va X
2
YZ
3
. 
Birikmalar X
2
Y
2
Z
3
va X
2
YZ
4
tarkibidagi Z elementining massa ulushi 25,26 va 36,78% ga teng.
X
2
YZ
3
ning molyar massasi 158 ga teng. X, Y va Z elementlarini aniqlang.
21. X, Y va Z elementlari quyidagi birikmalarni hosil qiladi: X
2
Y
4
Z
2
, XY
2
Z
3
va X
2
Y
2
Z
4
. 
Birikmalar X
2
Y
4
Z
2
va X
2
Y
2
Z
4
tarkibidagi X elementining massa ulushi 40 va 26,67% ga teng.
XY
2
Z
3
ning molyar massasi 62 ga teng. X, Y va Z elementlarini aniqlang.
22. 1762 g quruq kalsiy digidrofosfat va kalsiy gidroksiddan iborat aralashma qizdirilganda 288 
g suv hosil bo‘lgan. Bunda hosil bo‘lgan tuz(lar)ni va u(lar)ning massasini hisoblang.
23. 7,62 g metallmas oksidi 125 g 13,44 % li kaliy gidroksid eritmasiga qo‘shildi va 10% li tuz 
eritmasi hosil bo‘ldi. Oksid va tuzni formulasini aniqlang. Hosil bo‘lgan eritmadagi ishqorning 
massa ulushini hisoblang. 
24. Quyidagi o‘zgarishlarni amalga oshiradigan reaksiya tenglamalarini yozing va noma’lum 
moddalarni aniqlang. 
𝐴 
+𝐶𝑙
2
→ 𝐵 
+𝐶𝑙
2
→ 𝑉