Umumiy fizika kursidan praktikum o’quv qo’llanma

f.
 
Spektrometrning asosiy qurilmas
 
 
 
Teleskopni cheksizlikka fokuslash: 

---

246 
 Izoh: Koʻrishida muammosi bor eksperimentatorlar, teleskop orqali uzoqdagi 
obyektlarni yaxshi koʻradi; lekin bu holat teleskop cheksizlikka aniq 
oʻrnatilganidan dalolat bermaydi. Bunga qaramasdan, shu eksperimentatorning 
oʻzi kollimator va teleskopni korrektirovka qilsa, aniq oʻlchashlarni amalga 
oshirishi mumkin. Agar boshqa eksperimentatorlar spektrlarni kuzatishni 
hohlashsa, okulyarni (a4) siljitish yoʻli bilan fokusirovka bajarilishi mumkin. 
– Okulyarni chiqarib oling (a4), yorugʻlik manbaini (a3) teleskopga oʻrnating va 
yorugʻlik manbai uchun teshigini pastga qaratib okulyarni qayta oʻrnating (97-
rasmga qarang).
– Trubkadagi okulyarni siljitish (a4) orqali vizir kesishmaga qarating va zarur 
boʻlsa, uni toʻgʻrilang.
– Yorugʻlik manbai uchun teshik (a5) hali ham pastga qarab turganiga amin 
boʻling. Gorizontal boʻyicha toʻgʻrilangan teleskopni markazni korrektirovka qilish 
dastasi(a1) bilan uzoqdagi obyektga fokuslang (> 50.0 m) 
Agar oʻrnatish toʻgʻri boʻlsa, kuzatilayotgan obyekt tasviri va vizir kesishma 
ikkalasi ham obyektivning fokal tekisligida yotishi kerak, mumkin boʻlsa, 
kuzatilayotgan obyekt bilan vizir kesishma oʻrtasida parallaks boʻlmasligi lozim. 
 
97-rasm. Teleskop yoritgich bilan. a1-fokusni sozlash dastasi. a2-yorugʻlik 
manbaini qotirish vinti. a3-yorugʻlik manbai. a4-okulyar. a5-yorugʻlik manbai 
uchun teshik (koʻrinmagan). a6-teleskopni balandlik boʻyicha sozlash vinti