“Umumiy fizika” kursidan mustaqil ishlarni bajarishdagi uslubiy ko’rsatma


 Potentsial maydondagi zarrachalar uchun Bolsman taqsimot qonuni va



Download 0,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/57
Sana31.12.2021
Hajmi0,89 Mb.
#257767
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   57
Bog'liq
umumiy fizika MUSTAQIL ISH

3. Potentsial maydondagi zarrachalar uchun Bolsman taqsimot qonuni va 

barometrik formula. 

  

Maolumki,  tashqi  ta‟sirlar bo‟lmasa  biror  idishdagi  gaz  muvozanat  holatga 



keladi. Uning hamma nuqtalaridagi temperatura va bosim bir xil bo‟ladi. Idishda 

bir  necha  xil  gaz  aralashmasi  (masalan,  havo)  bo‟lsa  ham  idishning  hamma 

nuqtalarida  uning  tarkibi  bir  xil  bo‟ladi.  Lekin  gazga  tashqi  potentsial  maydon 

ta‟sir  etayotgan  bo‟lsa,  manzara  o‟zgaradi.  Masalan,  Yerning  atrofidagi  havo 

qatlami  (atmosfera)  Yerning  tortish  kuchi  ta‟sirida  bo‟ladi.  Agar  Yerning  tortish 

kuchi ta‟sir etmaganda havo molekulalarining issiqlik harakati tufayli ular olam fa-

zosiga  tarqab  ketgan  bo‟ladi.  Agar  tortish  kuchi  bo‟lsa-yu,  molekulalarni  issiqlik 

harakati  bo‟lmasa,  barcha  molekulalar  Yer  sirtida  yupqa  qatlam  xosil  qilib 

to‟planib  qolar  edi.  Yerning  tortish  kuchi  va  molekulalarning  issiqlik  harakati 

borligi  uchun  Yer  atmosferasi  (havo  qatlami)  hozirgi  ko‟rinishda  mavjud.  havo 

molekulalarning  balandlik  bo‟yicha  taqsimlanishiga  shu  ikki  sabab  ta‟sir 

ko‟rsatadi. Molekulalarni taqsimotini ifodalovchi statistik qonuniyatni aniqlaylik. 

Yer  sirtining  dengiz  sathidan  h

0

  balandlikdagi 



sohasida  atmosfera  bosimi  r

o

,  birlik  hajmdagi 



molekulalar  soni  n

0

  bo‟lsin.  Yer  sirtidan  h 



balandlikda  birlik  hajmda  n  molekula  bor  deb 

hisoblaylik.  Atmosferaning  h  balandlikdagi 

sohada qalinligi dh, asos yuzi S = 1м

2

  bo‟lgan 



tashqi  slindrsimon  elementar  qatlamni  hayolan 

ajratamiz.(14.5-rasm). Bu qatlamning quyi va   

                   2.5- rasm.         yuqori asoslariga ta‟sir etadigan atmosfera bosimining 

qiymatlarini mos ravishda r va r + dr deb belgilaylik. 

 



 





14.4-расм . 



 

 

dh



 


Download 0,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   57




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish