Umumiy fizika fanidan laboratoriya mashg’ulotlari

FOTOMETRIYA QONUNLARINI O’RGANISH

Ishdan maqsad: yoritilganlikni o'lchash metodikasi bilan tanishishdir.
Kerakli asboblar: sezgir galvanometri, fotoelementli kamera, ajraladigan slindr, lampochka.
Nazariy ma’lumotlar
Yorug’lik manbaini juda kichik deb hisoblash mumkin, bo’lsa bunday manbadan sferik to'lqinlari tarqaladi desa bo’ladi. Shunday manbalarni nuqtaviy manba deb atash mumkin. Nuqtaviy manbadan vaqt birligida berilgan yo'nalishga perpendikulyar bo'lgan δn yuza orqali o'tayotgan yorug'lik energiyasi miqdori yorug'ik oqimidir. Agar nuqtaviy manbadan barcha yo'nalishlar bo'yicha tekis yorug'lik oqimi sochilsa u holda Ф = 4πJ bunda J -yorug'lik kuchi.
Yorug'lik kuchi deb birlik fazoviy burchakka to'g'ri keladigan yorug'lik oqimi kattaligiga aytiladi. Yoritilganlik yorug'lik kuchi J va yorug'lik oqimi Ф bilan bog'langan. Yoritilganlik deb yuza birligiga tushayotgan yorug'lik oqimiga aytiladi.;
E = (1)
Tajriba ko'rsatadiki nuqtavi manba uchun, yoritilganilk yorug'lik oqimiga to'g'ri proporsional
E ~ J
E kattalik yana yorug'lik oqimi yo'nalishini yorug'lik tushayotgan yuzaga o'tkazilgan normal bilan hosil qilgan α burchak kocinusiga to'g'ri, manbadan shu yuzagacha bo'lgan masofa kvadratiga teskari proporsional: Е~cosα
E = .
Shu sababli nuqtaviy manba hosil qilayotgan yoritilganlikni asosiy qonunini quyidagi ko'rinishda yozish mumkin:
E = = = (2)