Умумий гигиена ва санитария бйўича ќўлламалар

Туғруқхонада сизга далда берадиган одамлар: Қўллаб-қувватлаши, кўнглингизни 
кўтариши, қатьий бўлиши керак. Энг муҳими, улар сизга диққат-этибор билан қараши 
керак, ваҳоланки сиз туғруқ жараёнини бошингиздан ўтказаяпсиз! 
Туғруқ 
Бачадон бўйни тўла очилганда ёки камида 10 сантиметрга кенгайганда сиз туғишга тайёр 
бўласиз. Болани боши тосга чуқурроқ ўрнашгани сари кучли босим сезасиз. Қаттиқ 
кучаниш ана шу пайтда бошланади. Бачадон ўз-ўзидан таранглашади, кучанганда ва бўш 
қўйганда болани ташқарига итара бошлайди. 
Бола туғилиши йигирма дақиқадан беш соатгача давом этиши мумкин. Бачадон 
қисқариши орасида дам олиш ва кучаниш келганда кучаниш қувватни сақлашга ёрдам 
беради. Одатда бу жараён аста-секин ўтади. Кўп ҳолларда боланинг боши бачадон 
қисқарганда пастга, кейин яна орқага ҳаракатланади. Боланинг боши туғилиш йўлининг 
охирига келганда жинсий оралиқ аста-секин очилади. Дастлаб боланинг боши кўринади. 
Баъзида эса, бола одатдан ташқари ҳолатда бўлиши ва думба билан келиши мумкин. Бола 
навбатдаги бачадон қисқаришидан олдин ёки кейин туғилади. Баъзан, бош кўрингандан 
сўнг боланинг бутун танаси ўзи ҳам бирданига чиқиб кетади, баъзан эса, аста-секин чиқа 
бошлайди. 
Бола тўғилиши биланоқ уни кўлингизга олиб, ўзингизга яқин тутинг, Бунда у танангизга 
тегиб турсин, исингизни ҳидласин, овозингизни эшитсин, сизни ва атрофингиздаги 
одамларни кўрсин. Болангизни силанг ва у билан гаплашинг, болангиз тўғилгандан 
кейинги вақтдан завқланинг. 
Болангиз туғилганидан сўнг, уни бир ёки икки соат ичида эмизинг. Чақалоқ биринчи 
кўкрак сути ёки ўғиз сути билан бирга унинг таркибидаги ҳар хил касалликлардан ҳимоя 
қилувчи зарур витамин ва озиқ моддалари олади. Чақалоқларда туғма сўриш рефлекси 
бўлиб, уларни эмизиш хоҳлаш даражаси ва эмишни бошлаш учун кетадиган вақт турлича 
бўлади. Бола кўкрагингизга ўрганиши учун унга бироз вақт беринг. 
Боланғиз туғилди! Уни иложингиз борича соғлом ва хавсиз туғдингиз! Энди сиз 
болангизнинг кундалик фаолияти билан машғул бўласиз, турли саргузаштларни бошдан 
кечирасиз ва она бўлиш кувончи ва ташвишларидан баҳраманд бўласиз. 

---