Умумий формуласи ёки бўлаган органик бирикмалар оддий эфирлар дейилади

Fizikaviy xossalari.
Odatdagi sharoitda dimetil va metiletil efirlar gaz bo’lib, dietil efirdan boshlab o’ziga xos hidli, rangsiz suyuqliklardir. Oddiy eirlar suvda yomon,organic erituvchilarda esa уаxshi eriydi. Ularning solishtirma og’irligi birdan kichik. Oddiy efirlar ko’pgina organik moddalar uchun yaxshi erituvchi hisoblanadi. Molekulalari orasida vodorod bog’lar yo’qligi sababli oddiy efirlarning qaynash temperaturasi ularni hosil qilgan spirtlarnikidan va hatto molekulyar massasi teng bo’lgan spirtlarnikidan ham past. Masalan, metal spirt 64,7⁰C , etil spirt 78,3 ⁰C da qaynagani holda dimetil efir 24⁰C da qaynaydi.
Kimyoviy xossalari. Oddiy efirlar reaksiyaga kirishish qobiliyati kam bo’lgan moddalardir. Oddiy efir bog’i (C – O – C) asoslar, oksidlovchilar va qaytaruvchilar ta’siriga chidamli bo’lganidan oddiy efirlar odatdagi sharoitda suyultirilgan mineral kislotalar, ishqorlar, natriy metallic, PCl₅ bilan reaksiyaga kirishmaydi, suv bilan gidrolizlanmaydi. Oddiy efrilar faqat konsetrlangan sulfat va yodid hosil qiladi:
R─O─R^/ + HJ→ R─O─R^/ + J^─→R─J─R^/─OH
Agar oddiy efirlar bilan konsentrlangan yodid va bromid kislotalar o’rtasidagi reaksiya qizdirish bilan olib borilsa, ikki molekula alkil galogenid hosil bo’ladi:
R─O─R^/ + 2HJ→R─J+R^/ J+H₂O
CH₃─CH─O─CH─CH₃ + 2HBr──→ 2CH₃─CH─Br +H₂O
│ │ │
CH₃ CH₃ CH₃
Diizopropil efir Izopropil bromide

2. Oddiy efirlar konsentrlangan sulfat kislota ta’sirida parchalanib, tegishli murakkab efir va spirtlar hosil qiladi:

C₂H₅─O─C₂H₅+HOSO₃H → C₂H₅HOSO₃H+ C₂H₅OH
Etilsulfat kislota
3. Natriy metalli ham qizdirilganda oddiy efirlarni parchalaydi (P.P. Shorigin).reaksiya natijasida natriy alkogolyat va natriy organik birikma hosil bo’ladi.
R─O─R+2Na →R─O─Na+ R─Na