Umum ped na amal-O`um 13-14

L.N.Тolstoy (1828-1910) ning pedagogik faoliyati 1849 yildan boshlanadi. "Yasnaya Polyana"da dehqon bolalarini o`qitadi. Bu faoliyat to`xtashlar bilan umrining oxirigacha davom etadi. "Yasnaya polyana" jurnalini chiqaradi. 1872 yil "Azbuka", 1875 yil "Novaya Azbuka", va 4ta "O`qish kitobi"ni nashr ettiradi.

Тolstoy o`z pedagogik tizimida "erkin tarbiya" nazariyasini olg`a suradi. Bu bola shaxsini hurmat qilishga asoslangan. Uning maktabida o`qish, yozish, din darsi, tarix, arifmetika, tabiat fanlari o`qitilgan. Qat’iy o`quv reja, dastur, darslik bo`lmagan. Uy vazifasi berilmagan.

Tolstoy ta’limning mazmuni va o’qitiladigan fanlarning hajmini belgilashda o’quvchilarning qiziqishi va havasi mezon bo’lish kerak deb hisoblaydi. U 12 ta fan o’qitilishi, lekin ularning hajmi va ularni o’qish uchun ajratilgan vaqt o’quvchilarning xohishiga bog’liq edi.

O`qitishning metodlari ta’lim prinsiplariga oid qarashlari ham ahamiyatlidir. U ta’lim metodlari orasida o’qituvchining jonli so’zi (hikoya, suhbat)ga alohida o’rin beradi. U bolalarning ijodkorligini o’stirishga kattta ahamiyat beradi. Mustaqil ish berish, insholar yozdirishga e’tibor qaratadi.