Umum ped na amal-O`um 13-14

17- MASALA: Yosh o’qituvchini 1X V sinfga sinf rahbari etib tayinladilar. Bu ancha murakkab bo’lgan va yaqinda tashkil topgan sinf edi. Sinf jamoa bo’lib uyushmagan, o’quvchilar tarqoq edi. Sinf rahbari ularni sinf va maktab ishlarini bajarishga chorlash bilan uyushtirishga harakt qildi. Bunga kuzgi ekskursiya ham yordam berdi. Bu o’qituvchiga har bir bolaning qiziqishi va imkoniyatini bilishga sharoit yaratdi. Sinfda tashkil etilgan xar bir tadbir o’zaro sog’lom munosabatlarni o’rnatishga, yuqori sinf o’quvchilarining jamoadan talablarini qondirishga qaratilgan edi. Sinf o’quvchilaridan biri o’z inshosida shunday yozadi: «Men sinfga faqat o’qish uchun bormayman. Bu erda mening doimo yordamga tayyor bo’lgan do’stlarim bor. Ilgari mening faqat ko’chada do’stlarim bor edi. Ular bilan juda ma`nisiz xayot kechirgan ekanman. Meni unday hayotdan sinfim olib chiqdi. Men go’zallikni qadrlashga, odamlarni sevishga, ularning mehriga ishonishga, o’z hatti-harakatim uchun javob berishga o’rgandim. Men sinfimga biror -bir ziyon etkazishdan xavotirlanaman».
Yosh o’qituvchi faoliyatini tahlil qiling. Ancha tarbiyasi murakkab bo’lgan sinfda ijobiy natijalarga erishishga nima yordam berdi deb uylaysiz?
18- MASALA: Sinfda qator yillar davomida saylangan kat`iy «faollar» boshqarib, «passiv»lar unga bo’ysinib keldi. Lekin keyin ular bu holatga qarshi chiqa boshlashdi. Yangi sinf rahbari oldingi o’qituvchining xatosini to’g’rilash maqsadida kat`iy chora ko’rdi. Sinfda qayta saylov o’tkazilib, «faollar» o’rnini «passivlar» egalladi. Lekin bir-ikki haftadan so’ng saylov o’zini oqlamaganligi aniq bo’ldi. Yangi faollarning bir qismi o’z majburiyatini bajarishdan bosh tortsa, ikkinchi qismi kuch bilan tartib o’rnatishga harakat qilishdi. Sinfda yangi guruhlar tashkil topib, «passivlar» ikki barobar ortdi.
O’qituvchi qanday xatoga yo’l qo’ydi? Bu vaziyatda qanday yo’l tutish kerak edi? Qanday holda aktiv jamaoni jipslashtirishga yordam berardi? Maktabda o’z-o’zini boshqarishning qanday xususiyatlari bor?