Umimiy fizika” kafedrasi «termodinamika va issiqlik texnikasi» fanidan tajriba ishlari bo’yicha uslubiy qo’llanma navoiy – 2021

Ishni bajarish tartibi:
Issiqlik sig’imini eksprimental aniqlash quyidagicha amalga oshiriladi – avvalo isitgich elementining atrof-munutga sarflaydigan issiqlik quvvati, so’ngra undan havo oqimi o’tganda yoqotilgan issiqlik quvvati aniqlanadi. Isitgich elementining issiqlik sig’imi C_H=144 J/⁰C.
1. Qurilmaga eng oldin, tegishli ulovchi kabel yordamida noutbukni ulang. Berilgan kattaliklarni yig’ish uchun “ТТГД измерения” programmasini ishga tushiring. “ТТГД измерения ТТГД-ПР-01-00.000.000.РП” ko’rsatmasi bo’yicha “Общие измерения” oynasini oching.
2. BH6 kranni yoping, BH5 kranni oching.
Soat strelkasiga teskari aylantirish bilan, reduksion klapan KP1yordamida ДД1 chiqishdagi bosimni to’la kamaytiring.
3. Boshqaruv tizimi va kompressorni manbadan yoqing. Resiverda bosim ko’tarilib, compressor avtomatik o’chguncha kuting.Chiqishdagi bosimni ДД3 bosim korsatgich yordamida 70-90 kPa ga sjzlang.
4. ДР1 drosselni to’liq yoping.
5.Qizdirgichning issiqlikdan himoyalangan muhitini vakuum holatiga keltiring. Buning uchun HB1 vakuum nasosini yoqing. BK3 kranni oching. Korpus ostidagi vakuum bosimi 40 kPa ga etguncha kuting. BK3 kranni yoping. HB1 vakuum nasosini o’chiring.
6. Maksimal quvvatni o’rnatib, qizdirgichni yoqing. Harorat 110 ⁰C ga yetganda qizdirgich avtomatik tarzda o’chadi.
7. Qizdirgich o’chgandan so’ng “ТТГД измерения” yordamida qizdirgich elementining haroratini yozib boring.
8. Harorat 10 ⁰C ga tushguncha kuting. So’ngra ma’lumotlar to’plashni to’xtating.
9. Qizdirgich elementning harorati pasayish vaqti t_yoq ni T₁=105 ⁰C dan T₂=100 ⁰C gacha aniqlang. 100 – 105 oraliqda, havo sarfisiz, issiqlik yoqotilishining o’rtacha quvvatini
N_yoq=C_h(T₁-T₂)/t_yoq
formula yordamida aniqlang.
10. BH6 kranni oching. Moslagich drossel ДР1 yordamida havo sarfini Q=3…4l/min ga o’rnating.
11. Qizdirgichni tumblyordan o’chiring.
12. Havoning ∆T_i harorati muvozanatlashguncha kuting.
13. Qizdirgich elementida harorat 110 ⁰C bo’lgach qizdirgich avtomat ravishda o’chadi.
14. Qizdirgich o’chgandan so’ng “ТТГД измерения” yordamida qizdirgich elementining haroratini yozib boring.
15. Harorat 10 ⁰C ga tushguncha kuting. So’ngra ma’lumotlar to’plashni to’xtating.
16. Havo oqimiga issiqlik berishda qizdirgich elementning harorati pasayish vaqti t_berni T₁=105 ⁰C dan T₂=100 ⁰C gacha aniqlang. 100 – 105 oraliqda havoga uzatilayotgan issiqlikning o’rtacha quvvatini
N_yoq=C_h(T₁-T₂)/t_ber -N_yoq
formula yordamida aniqlang.
17. O’zgarmas bosimda havoning issiqlik sig’imini quyidagi formula yordamida aniqlang.
Cp=N/(Q∙ρ_iq∙∆T_i )
Olingan qiymatlarni ma’lumotnomadagi qiymatlar bilan solishtiring.
O’lchash xatoligiga ta’sir etuvchi omillarni aniqlang. Xulosalar qiling.