Улуғмуродов н. Х

1 – rasm. 
Sovutish qurilmasini avtomatlashtirish sxemasi. 
Sovitish qurilmalarini ularning ishlash xavfsizligini ta‟minlash uchun himoya qilish ko‟zda 
tutiladi. Himoya vositalari sifatida portlashga qarshi maxsus avtomatlashtirish vositalaridan ham, 
sovitish qurilmasi faoliyatining normal sharoitlar buzilganda kompressorni o‟chiruvchi avtomatik 
himoya sistemalari ham qo‟llaniladi. sovitish qurilmalari ishlashning normal sharoitiga qurilmaning 
bug‟latkichda va boshqa idishlarida suyuq sovuq agent sathi balandligini shuningdek, nazorat 
qilinayotgan rejim parametrlarini berilgan chegaralarda saqlash kiradi. Sath balandligining yo‟l qo‟yib 
bo‟lmaydigan qiymatlarga etgani to‟g‟risidagi signallar – elektr zanjirlari kontaktlarining tutashuvi – 
qalqovuchli sath relelari PRU – 5 
16
, 
26
, 
36
, 
86
dan olinadi.
Kompressorning haydovchi patrubkasida bosimning oshib ketishidan va suruvchi patrubkada 
bosimning kamayib ketishidan himoya qilishni ikkilangan bosim relesi D 220A – 13 
5v
bajaradi, unga 
yuqori bosim datchigi va past bosim datchigi kiradi. Sovuq agent siqilgan bug‟i temperaturasining 
ortishi datchik – temperatura relesi TR – OM 509 
46 
yordamida aniqlanadi, u kompressorni 
o‟chiruvchi signal beradi. Sovituvchi silindrlar bo‟shlig‟i orqali suv oqimi to‟xtab qolganda ham 
(signalni oqim relesi RP – 67 
7a
, 
7b
ishlab chiqadi) va majburiy moylash sistemasi ishi buzilganda 
ham (moylashni nazorat qiluvchi rele RKS – 6 ning signaliga muvofiq) kompressorning to‟xtatilishi 
ko‟zda tutilgan.
Kompressorni ishga tushirishda elektr dvigatelga tushadigan yuklanishni pasaytirish uchun 
yurib ketish vaqtida suruvchi magistral yuritmasini haydovchi yuritmaga ulash ko‟zda tutilgan. Ishga 
tushirishda suruvchi va bosimli quvurlar orasidagi to‟siqdagi solenoid ventil SVM – 10 
5g 
ochiladi. 
Elektr dvigatel normal aylanish tezligiga erishgandan so‟ng 
vaqt
relesi ventil 
5g
uzadi va to‟siq 
yopiladi.

---

223 
Himoya sistemalarining ishlab ketishi va elektr dvigatelining to‟xtab qolishi yorug‟lik va tovush 
signallari bilan xabar qilinadi. Yorug‟lik signallari to‟xtash sabablarini ko‟rsatishni ta‟minlaydi.