Ultrasonik payvandlashni avtomobilsozlikda qo'llash Avtomobilsozlik uchun turli XIL plastik payvandlash usullari Avtomibil spzlikda payvandlash afzalliklari

Avtomobilsozlik uchun turli xil plastik payvandlash usullari
Plastmassalarni payvandlash faqat termoplastikalarni payvandlash bilan chegaralanadi, chunki faqat termoplastiklar eritilganda eritishi yoki yumshatilishi mumkin, termosetalar esa qizdirilganda yumshata olmaydi va eritmaydi.
Issiq havoni payvandlash metall oksiasetilen gazli payvandlashga o'xshaydi, bundan tashqari, ochiq olov bilan issiq gaz oqimi bilan isitiladi. Issiq gazni payvandlash jarayonida payvandlash mash'alidan issiq gaz oqimi (odatdagi harorat 200-300 ° C, oqim tezligi 15 ~ 60 L / min) va to'ldirish moslamasi va payvandlash bir vaqtning o'zida isitiladi. Materialning yuzasi yopishqoq holatga qadar yumshatilganda, plomba uzluksiz bo'ladi. Payvand choki ichiga bosing. Plomba moddasi tayanch materiallari bilan bir xil, odatda yumaloq (diametri 3 mm) va qalin plitalarni payvandlashda ko'p payvandli payvandlash qo'llaniladi. Dairesel plomba novdalarining kamchiliklaridan biri shundaki, ichi bo'sh pufakchalar payvand chokida osonlikcha ushlanib qoladi va natijada uchburchaklar kesimli payvand choki yordamida hal qilinishi mumkin bo'lgan kuch kamayadi. Issiq havoni payvandlash mumkin bo'lgan odatiy materiallar qatoriga polivinilxlorid, polietilen, polipropilen, pleksiglas, polikarbonat, polioksimetilen, polistirol, neylon, ABS va boshqalar kiradi. Issiq gazni payvandlashning asosiy afzalligi moslashuvchanlik (moslashuvchanlik) bo'lib, u oddiy portativ uskunalar yordamida katta, murakkab qismlarni qayta ishlash uchun ishlatilishi mumkin. Issiq havoni payvandlash tartibsiz tuzilmalar uchun javob beradi, ammo u juda sekin va payvandlash sifati ko'p jihatdan operatorning mahoratiga bog'liq, shuning uchun u kamdan-kam hollarda ommaviy ishlab chiqarish uchun ishlatiladi, ammo ta'mirlash ishlari uchun javob beradi.


1. Avtomobil sanoati va uning o’ziga xosliklari
Zamonaviy avtomobil transport vositasi bo’lib, mashinasozlikning
ko’pchilik tarmoqlarining eng yaxshi yutuqlarini o’zida namoyon qiladi va ilg’or ilmiy g’oyalar, konstruktorlik va texnologik ishlab chiqarishlar sintezi hisoblanadi.
Avtomobilni tayyorlash o’zaro bog’liq ikkita bosqichni o’z ichiga oladi:
loyihalash va keyinchalik sinash bilan ishlab chiqarish.
Konstruktorlar tomonidan qabul qilingan qarorlar avtomobilni tayyorlashning texnologik masalalariga katta ta’sir o’tkazadi, chunki konstruktor
ishchi kuchlanishlar hisoblari asosida detal materialini tanlash, detal shakli va
Zamonaviy avtomobil konstruksiyasi o’lchamlarini aniqlash bilan sirtlar sifatini ta’minlash bo’yicha talablarni, alohida zonalarning strukturaviy holatini, detallar mustahkamligi va umrboqiyligini ishlab chiqadi va shu bilan zagotovka tayyorlashdan boshlab yaxlit mahsulotni yig’ishgacha bo’lgan texnologik jarayonlar bosqichlarini belgilab beradi.Texnologik loyihalash ishlari tugatilishi bilan ishlab chiqarishni texnologik tayyorlashga o’tiladi: tipaviy texnologik jarayonlar tanlanadi yoki ular yangidan ishlab chiqiladi: masalan zagotovkalarni quyish yoki shtamplash bilan olish, mexanik ishlov berish usullari bilan detallarni tayyorlash, termik yoki kimyoviytermik ishlov berish usullari bila n detallarning mustahkamligini oshirish, mos texnologok jihozlarni tanlash kabi to’liq texnologik jarayon elementlari vaqt, informatsion va iqtisodiy bog’lanishlarni hisobga olgan holda ishlab chiqiladi. Bunda tayyorlanadigan detallarning ishlatilishi bilan bog’liq barcha o’ziga xosliklar hisobga olinadi.Shunday qilib, avtomobilni tayyorlashning texnologik va konstruktorlik muammolari o’zaro bog’liqdir.
Shuning uchun yangi mahsulotni tayyorlashning loyihalash bosqichidayoq
uni ishlab chiqarish bilan bog’liq talablar hisobga olinishi lozim.Konstruktor nimadan foydalansa bo’lishi va loyihalangan detalni tayyorlashning texnologik jarayoni uchun yana nimani ishlab chiqishi kerakligi haqida yaqqol tasavvurga ega bo’lishi lozim: yangi material, texnologik jarayon, ishlab chiqarish jarayonini tashkil qilish, maxsus texnologik jihozlar va h.k. Shu bilan birga, amalda mavjud bo’lgan texnik va texnologik qarorlarni mashinaning yangi konstruksiyasi uchun (dvigatel, avtomobil, traktor) darhol qo’llashning mavjud ishlab chiqarish sharoitida imkoni bo’lmasligini nazarda tutish lozim, chunki korxonaning texnologik bazasi konstruktorning qaysidir talablarini bajarishga imkon bermasligi mumkin.
Tashqi sachrash payvand nuqta atrofida o’tkir chiqiq-qoplamaning hosil
bo’lishi bilan xarakterlanadi. Payvandlanuvchi sirtlarning nozich yotishi natijasida payvandlanuvchi qirralar orasida hosil bo’luvchi ichki sachrashlar payvandlanadigan qirralar toreslari bo’ylab payvandlanuvchi sirtlar orasidan o’tuvchi yorug’lik bo’yicha aniqlanishi mumkin.Chala payvand elektrodlar izlarining turi va shakli bo’yicha aniqlanadi. Bunda payvand nuqtaning izi yaqqol ko’zga tashlanmaydi, metall rangining o’zgarishi va o’yiqlar kuzatilmaydi. Chala payvand nisbatan aniqroq qilib, payvand birikmani tanlab buzish orqali aniqlanishi mumkin.
To’liq chala payva nd hosil bo’lganida payvand nuqtalar oson ajraladi, chunki metall eritilmagan bo’ladi. Qisman chala payvand hosil bo’lganida yupqa metalli detallardan birida yulib olish kuzatiladi, nisbatan kattaroq qalinliklarda esa yadro metali kesiladi. Yulib olishlar va kesilishlar o’lchamlari bo’yicha chala payvand miqdori haqida xulosa qilinadi. Payvandlash joylaridagi teshiklar razm solish bilan osongina aniqlanadi.Chunki metallning qo’pol notekis o’yiqchalar yoki teshiklar ko’rinishidagi mahalliy yoki to’liq eritilganlik nuqsonlari yaxshi ko’rinadi. Kuyish, odatda, birikmaning tashqi ko’rinishiga asosan aniqlanadi. Bunda rangi o’zgargan zonaning kattaligi va elektrodlardan hosil bo’lgan chuqur o’yiqchalar o’lchamlariga qarab xulosa qilinadi.Birikmani yanada aniqroq nazorat qilish texnologik namunalar orqali bajariladi. Buning uchun detallar markasi va qalinligidagi 3-5 juft po’lat plastinkalar komplektlari olinadi. Ular texnologlar bergan payvandlash ma’romi ko’rsatkichlari asosida biriktiriladi va keyin namunalar mexanik buzish usuli bilan tekshiriladi. Bu usul bilan eritish joyining shakli va o’lchamlari, darzlar, chala payvandlar va b. nuqsonlarning bor-yo’qligi aniqlanadi. Zarurat bo’lsa, payvand nuqtasining va chokoldi zonasining mikrostrukturasi o’rganiladi.
Yig’ish-payvandlash qatorlarida yig’ma birliklarni tayyorlashda payvandlash sifati yuzfoizlik razm solish bilan tekshiriladi. Nazorat qilish natijalari (nuqsonlar miqdori va xususiyatlari) maxsus nazorat kartasiga kiritiladi.
Odatda, kam uglerodli po’latlardan payvandlangan mahsulotlarda aniqlangan nuqsonlarni to’g’rilash mumkin. Masalan, sachrashlarni mexanik tozalash bilan, teshiklarni – tozalash va keyinchalik nuqtali payvandlash, gazli payvandlash yoki karbonat angidrid gazi muhitida yoyli payvandlash bilan, chala payvandlar esa –nuqsonli nuqtalar orasiga joylashtiriluvchi qo’shimcha nuqtalarni payvandlash bilan bartaraf qilinadi.Payvand birikmalarning sifati payvandlash mashinalarining ishonchliligiga, ular tomonidan payvandlash ma’romi berilgan ko’rsatkichlarining to’liq ta’minlanishiga bog’liq bo’ladi. Mashinaning berilgan ko’rsatkichlarda ishlashini ta’minlash uchun tizimli nazorat, mexanizmlar va elektr qurilmalar qarovi (uxod) amalga oshirilishi lozim. Payvandlash ma’romi ko’rsatkichlarining nazorat qilinish davriyligi payvandlanadigan yig’ma birliklarning javobgarligiga, payvandlash jihozining tipi va ishlab chiqarishning tabiatiga bog’liq bo’ladi.
Mashina elektrodlarining holatiga alohida e’tibor qaratiladi. Ayniqsa,
elektrodlar ishchi sirtlarining zaruriy shaklini saqlab turish va ulardan oksidlangan va ifloslangan qatlamni tozalab turish talab qilinadi. Elektrodlarni tozalash va qayta tiklash zarurati ishchi sirtning ifloslanishi va yeyilishi darajasiga ko’ra razm solish bilan aniqlanadi.
Avtomobildek murakkab mashinani tayyorlashning konstruktorlik va texnologik bosqichlari orasidagi bog’lanishni tahlil qilish bilan quyidagi o’ziga xoslik aniqlanadi. Konstruktor parametrning maqbul qiymatini (masalan shesternya tishi o’zagining qattiqligi) aniqlash bilan uning o’zgarish intervalini qisqartirishga intiladi, texnolog esa, jihoz texnologik imkoniyatlarini, qo’llanilayotgan material xususiyatlarini hisobga olgan holda, aksincha, ushbu intervalni kengaytirishga harakat qiladi.
Puxtalashdagi parametr qiymatining o’zgarish intervali (qattiqlik, puxtalangan qatlam qalinligi va b.) qancha katta bo’lsa, qo’llanilayotgan material xususiyatlari va detallar resurslarining sochilishi (dispersiyasi) shuncha katta bo’ladi. Avtomobildan foydalanishda bu holat unga texnik xiz mat ko’rsatish va uni ta’mirlash sarflarining ortishiga olib keladi.
Aniqlanishicha avtomobilga texnik xizmat ko’rsatishga, uni tayyorlashdagiga nisbatan 9 baravar ko’proq mablag’ sarf bo’lar ekan. Avtomobildan foydalanishning mehnat sarfi esa uni tayyorlashdagiga nisbatan 30 baravar
ko’proqdir. Bundan tashqari avtomobil egalari texnikalarining to’xtab qolganidan zarar ko’radilar. Konstruktor va texnologning hamkorlikdagi ishida termik puxtalashdan keyin detalning mustahkamligi va umrboqiyligi texnik hujjatlashtirishda keltirilgan darajagacha borib yetmasligi bilan bog’liq vaziyat yuzaga kelishi mumkin. Sabablar turlicha bo’lishi mumkin. Masalan, detal loyihalash bosqichida detalni puxtalash parametrlari (masalan, sementatsiya va nitrosementatsiya qilingan tishli g’ildiraklar uchun o’zak qattiqligi, samarali qatlam qalinligi, sirt qattiqligi) noto’g’ri tanlashi mumkin