«Улы7ма техникалы3 п1нлер» кафедрасы о3ыты7шыларыны4 2011-2012- о3ы7 жылыны4 ы-ярым жыллы2ында 5тету2ын саба3лар кестеси

Ekologiyalıq máselelerdiń sheshimin ámelge asırılıwı arnawlı mámleket shólkemleri sonıń menen birge xalqtıń iskerligine de baylanıslı boladı. Bunday iskerliktiń maqseti tábiy múmkinshiliklerden ratsional paydalanıw, átirap ortalıqtı pataslaniriliwin toqtatıw, mámleket barlıq jámiyetshiligin ekologiyalıq bilimlerge oqıtıw hám tárbiyalaw esaplanadı.

Aylana átirap tábiyat ortalıǵın huqıqıy tárepten qáwipsizlendiriw degende qáwipsizlik ob́ekti hám onı támiyinleytuǵın ilájlar esaplanatuǵın normativ aktlardi tayarlaw, tiykarlaw hám ámelde qóllaw túsiniledi. Bul ilájlar jamiyet hám tábiyat ortasındaǵı múnásebetlerdi tártipke salıp turatuǵın ekologiyalıq huqıqtı quraydı.

Átirap ortalıqtı qorǵaw hám tábiy resurslardan aqılǵa say paydalanıw quramalı hám kóp rejeli máseleler bolıp tabıladı. Bul mashqalalardiń sheshimleri insan hám tábiyattı óz-ara múnásebetlerdiń tártipke saliniwi, olardı belgili Nizamlıqlarǵa, jollamaǵa hám qaǵıydalarǵa baǵınıwı menen baylanıslı bolıp tabıladı. Biziń mámleketimizde bunday sistema nızamshılıq tártibinde ornatılǵan.

Tábiyaattı huqıqıy qorǵaw mámleket tárepinen ornatılǵan huqıqıy normalar kompleksi bolıp, huqıqıy múnásebetlerdi ámelge asırıw nátiyjesinde payda boladı hám olar tábiy ortalıqtı saqlaw boyınsha ilajlarǵa tábiy resurslardan aqılǵa say paydalanıwǵa, házirgi hám keleshek áwladlar mápi ushın insandı qorshap turǵan átirap ortalıqtı, bolmıstı salamatlastiriwǵa qaratıladı. Mámleket ilájlarınıń bul sistemaları insanlar turmısı ushın zárúr bolǵan qolay sharayatlardı jaratıw, saqlaw hám qayta tiklewge hám materiallıq baylıqlar islep shıǵarıwdı rawajlandırıwǵa baǵdarlanǵan hám huqıqıy bekkemlengen.

Ózbekstanda tábiyattı huqıqıy qáwipsizlendiriw sistemasına tómendegi nızamlı ilájlar kiredi:

1. tábiy resurslardan paydalanıw, saqlaw hám rawajlandırıw boyınsha múnásebetlerdi huqıqıy tártipke salıw ;

2. kadrlardı oqıtıw hám tárbiyalawdı shólkemlestiriw, tábiyattı qáwipsizlendiriw jumısların materiallıq texnikalıq támiyinlew hám finanslıq támiyinlew;

3. Tábiyattı qáwipsizlendiriw talapları atqarılıwınan mámleket hám jamiyet qadaǵalawı;

4. tártip buzarlardiń nızamlı juwapkerligi.

Ekologiyalıq nızamshılıqqa kóre tábiy ortalıq huqıqıy qáwipsizlik ob́ekti esaplanadı hám ol insannan sırtda oǵan baylanıslı bolmaǵan halda , tábiyat insandı jasaw shárti hám quralı bolıp tabıladı.