Ulashing FacebookTwitterTelegram Yaponiyani o‘rganamiz: mamlakat rivojida siyosatchilar va davlat xizmatchilarining tutgan o‘rni

Korrupsiyalashmagan Meiji davri siyosatchilari
Endigina samuraylikdan chiqqan Meiji davri siyosatchilari va mulozimlari haqida tarixchi Shiba Ryotaroning “Ushbu davlat shakli” nomli mashhur kitobida quyidagilar yozilgan:
“Meiji davri davlatini yetarlicha muvaffaqiyat qozongan davlat desak, yanglishmaymiz. Bunga bir misol, poraxo‘rlikning deyarli bo‘lmaganidir. Aslida siyosatchi, davlat xizmatchisi va ta'lim sohasi xodimlarining poraxo‘rligi kabi jamiyat salomatini buzuvchi narsa yo‘q. Bu moddiy jihatdan ham zarar yetkazadi. Ko‘p ta'kidlanganidek, Meiji davri hukumatining boshqaruvi natijasida Yaponiyada haqiqatan ham sanoat vujudga kelgan. Misol uchun, po‘lat sanoatini qurish uchun katta miqdorda sarmoya yotqizilgan. Agar bu sarmoya “shirin xo‘rak” sifatida o‘sha davr siyosatchilari va davlat xizmatchilari tomonidan yeb tashlanganida, po‘lat sanoati hech qachon rivojlanmasdi.
Shuningdek, maktab-universitetlarga kirish imtihoni va turli litsenziya sinovlaridan pul orqali o‘tkazish illati mavjud bo‘lsa, millat o‘zi yashayotgan jamiyatga nisbatan ishonchi so‘nadi. Muvaffaqiyat qozonuvchi kuchli davlatlar o‘z millatining o‘ta qattiq hurmat va ishonchga kira olgani uchun ham shu darajaga yetishadilar. Poraxo‘rlikning yomonligi – uning millat ruhiyatidagi shijoatni qirib yuborishida.
Katta qoida sifatida aytish joizki, milliy davlat degani, millatni o‘zi bilan teng ko‘radigan, har bir fuqaroga tenglik prinsipi asosida yondashuvchi davlat degani. Siyosatchilar va davlat xizmatchilarining poraxo‘rligi esa millatning ustidan kulishi bo‘lib, o‘z millatini masxara qilishdan o‘zgasi emas. Bunday xo‘rlikni esa Meiji davrida insonlar boshlaridan kechirmaganlar. Boshqacha so‘z bilan aytganda, Meiji davlati poraxo‘rlik yo‘qligi uchun ham kuchli davlat sifatida muvaffaqiyat qozongan”.