Uglevodorodlar tarkibi ikkitagina elementlardan uglerod va vodorod atomlaridan tashkil topgan organik birikmalar uglevodorodlar deb ataladi

2-Ma’ruza
Mavzu: Alifatik (to’yingan va to`yinmagan) uglevodorodlar.


UGLEVODORODLAR
Tarkibi ikkitagina elementlardan uglerod va vodorod atomlaridan tashkil topgan organik birikmalar uglevodorodlar deb ataladi.
Uglevodorodlar organik kimyoning poydevori. Nemis olimi K.Shorlemmer 100 yil avval organik kimyo – bu uglevodorodlar va ularning hosilalarining kimyosi deb ta’rif bergan edi.

Uglevodorodlar uglerod skeletining tuzilishiga ko’ra quyidagicha turkumlanadi: ochiq zanjirli (alifatik) va siklik (yopiq zanjirli).

Uglerod atomlari orasidagi bog’larning turiga ko’ra uglevodorodlar to’yingan, faqat σ-(oddiy) bog’ tutgan va to’yinmagan – σ-bog’dan tashqari π-bog’ tutgan uglevodorodlarga bo’linadi.

Uglevodorodlar barcha boshqa organik birikmalar sinfining asosini tashkil etadi. Ular molekulasidagi bir yoki bir necha vodorod atomlarining har xil atomlar yoki atomlar guruhi bilan almashtirib, organik birikmalarning eng muhim sinflari – galogen hosilalar, spirtlar, aldegidlar, kislotalar, aminlar va boshqalar hosil qilinadi.