Uglevodlar. Monosaxaridlar. Olinishi va xossalari 102-guruh o’quvchisi Toshpo’latov Sardorbek



Download 2,83 Kb.
Sana31.12.2021
Hajmi2,83 Kb.
#199933
Bog'liq
Uglevodlar. Monosaxaridlar. Olinishi va xossalari 102-guruh o’qu-fayllar.org


Uglevodlar. Monosaxaridlar. Olinishi va xossalari 102-guruh o’quvchisi Toshpo’latov Sardorbek

UGLEVODLAR. MONOSAXARIDLAR. OLINISHI VA XOSSALARI

102-guruh o’quvchisi Toshpo’latov Sardorbek

Uglevodlar tabiatda keng tarqalgan va inson hayotida muhim ahamiyatga ega moddalardir. Ularning ayrim vakillari, masalan, kraxmal, glukoza, saxaroza asosiy ozuqa moddalardan hisoblansa, boshqalari (kletchatka yoki selluloza) o‘simliklarga chidamlilik va qattiqlik beruvchi modda hamda mato, qog‘oz va turli xil tolalar olishda ishlatiladi.

Uglevodlar“ degan nomning kelib chiqish sababi shundaki, ushbu



sinfning birinchi o‘rganilgan vakillarining umumiy formulasi Cn(H2O)m

ko‘rinishga mos kelgan, ya’ni ular xuddi, uglerod va suvdan tashkil topgan

degan ma’noni bildirgan. Ammo hozirda uglevodlarning ushbu formulaga

javob bermaydigan vakillari ham ma’lum.

Uglevodlar klassifikatsiyasi.

MONOSAXARIDLAR

Monosaxaridlar eng sodda uglevodlar hisoblanadi. Ularning umumiy nomini molekulasidagi uglerod atomlar sonini lotincha nomiga «oza» qo‘shimchasi qo‘shib o‘qish bilan hosil qilish mumkin

Monosaxaridlar xossalarini geksozalar misolida o‘rganamiz. Ulardan glukoza eng katta ahamiyatga ega.

Tabiatda tarqalishi.

Glukoza sof holda yashil o‘simliklarning deyarli hamma a’zolarida uchraydi. Ayniqsa u uzum sharbatida ko‘p, shuning uchun glukoza ba’zan uzum shakari ham deyiladi. Asal, asosan, glukoza bilan fruktoza aralashmasidir. Odam a’zolarida glukoza muskullarda, qonda va oz miqdorda butun to‘qimalarda bo‘ladi.

Glukozaning tuzilishi.


  • Nemis olimi E.Fisher glukozaning kimyoviy

      xossalarini o‘rganib, uning bir vaqtning o‘zida ham ko‘p atomli spirt, ham

      aldegid – aldegidospirtga to‘g‘ri keladigan formulasini taklif etdi. Molekula

      formulasi C6H12O6, tuzilish formulasi:

Fizik va kimyoviy xossalari


  • Fizik xossalari. Glukoza (uzum qandi) shirin ta’mli, rangsiz kristall modda,

  • suvda yaxshi eriydi.

  • Kimyoviy xossalari. Glukozaning tuzilishiga asoslanib, uni ko‘p atomli

  • spirt hamda aldegid sifatida ko‘rib chiqish mumkin.

Fruktoza



http://fayllar.org
Download 2,83 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish