Udk (372. 0) Magistratura bo„limi

1. Moslashish va ko„nikish usuli – “QO„Y” 
“Siz nima desangiz ham men siz bilan hamfikrman” 
Usulning afzalliklari: “qo„y” sifatida, siz boshqalar bilan tinch va do„stona 
munosabatlarini saqlab qolasiz. Chunki hech kimga og„irligingiz tushmaydi 
hamma sizdan foydalanadi. Birovlarga siz ko„proq e‟tiborli bo„lasiz. Bunday 
bolalar ko„proq o„z dardlari va munosabatlarini ochiq aytavermaydilar. Ular 
butunlay bezararlar. Usulning kamchiliklari: bunday bolalar his-tuyg„ulari juda 
kam e‟tiborga olinadi, extiyojlari inobatga olinmaydi. Juda kam hollardagina bajo 
keltiriladi. Bu holatda ularga nisbatan adolatsizlik kuchayib borsa, qalbidagi 
yashirin g„azab, nafrat kuchayib boradi. Ular har doim ham kuchsiz ekanligini xis 
qilishadi.
2. “Bu mening ishim emas” usuli “STRAUS” 
“Menni tinch qo„yinglar! Meni hech narsa qiziqtirmaydi”. 
Usulning afzalliklari: bunday bolalar hech qachon yoqalashish, mushtlashish, 
urush – janjal vaziyatiga tushmaydi, chunki har doim ziddiyatli vaziyat paydo 
bo„lgan joydan qochishga ulguradi. Bunday bolalar hech qachon to„qnashuvlar 
asosida kelib chiqadigan jismoniy zo„rlik bilan to„qnashmaydi va o„z 
salomatligining posboni hisoblanadi. 
Usulning kamchiliklari: Bunday bolalarni kuchli va o„zini himoya qilishga 
qodir deb hisoblamaydilar. Bunday bolalar STRAUSdek har doim konflikt 
vaziyatni ko„rganda boshini yеrga tiqib oladi. O„z muammolarini yеchishga tayyor 
bo„lmaydi. Uning hal qilinisha uchun yo„-yo„riq qidirmaydi. Umuman 
15
To„ychieva G.U. Yoshlar va konfliktlar konfliktlar yechimiga o„rganish. T. 2008 yil –B.13-16 

---

49 
muammolarni jini suymaydi – muammodan qo„rqishadi. Shu bois o„z 
muammolaridan qochib turli xil yomon illatlar girdobiga tortiladi.
3. Agressiv usul – “AKULA”
“Kim nima desin-chi?” “Kim menga qarshi chiqa oladi?! Qani o„zi zo„r bor-
mi?!”. 
Usulning afzalliklari: ular doim emotsiyalarini oshkora tutadi, fikrlarini erkin 
bayon qila oladi. Mas‟uliyatni o„ziga olishni hamda tavakkalchilikni yoqtiradi. 
Ular ichidan ezilib, qiynalib yurmaydi. Usulning kamchiliklari: ular o„z mafaatlari 
uchun harakat qilishi atrofdagi do„st va vafodor odamlarni qoldirmaydi. Odamlar 
munosabatlarini qiyinlashtiradi. Zo„rovonlikni tabiiy hol sifatida qabul qiladi. 
Zo„rovonlikning ko„payishi esa kelajakda jinoyatga yo„l ochib beradi.