Учун масъуллар- лаборантлар Қорабаева Д., Эргашева Ю

б) Не-спектрал лампа ёрдамида спектометр калибровкасини (мослаш-тириш) амалга ошириш.

• 
  Телескопни шундай жойлаштирингки, вертикал перекрестил ташқи спектр чизиқларидан бири билан устма уст тушсин (ушбу намунавий ўлчашда қизил чизиқ).
  
• 
  Градуировка доирачасини (f(7)) 0⁰ дан 180⁰ оралиғидаги бурчакка вентер чизиқлари (f(5)) билан буриб, (f2) ўрнатиш винтлари ёрдамида маҳкамланг.
  
• 
  Телескопнинг вертикал перекрестиесини ҳар бир спектр чизиғи учун мослаштиринг, бунда (f3) аниқ бошқариш дастагидан фойдаланинг. Градуировка доирачасида телескопнинг мос ҳолатини аниқлаб, (f6) линзадан фойдаланган ҳолда бу катталикларни ёзиб олинг.
  

с) Бошқа ёруғлик манбаиларининг спектрал чизиқларини, масалан Cd спектрал лампанинг ўлчаш:

• 
  Hе- лампа ва корпуснинг совушини кутинг, кейин лампани алмаштириб тирқишни ёритинг.
  
• 
  Телескопнинг тоър чизиғини, юқорида баён қилинганидек, нозик созлаш (f3) дастаси ёрдамида, кетма-кет ҳар бир спектрал чизиқ билан тоўғриланг ва қайд қилинг ва бу қийматларни тажриба журналига ёзиб олинг.
  

Эслатма: Спектрометр иккита қарама-қарши таъсир қилувчи верньерларга эга. Натижаларни қайд қилишдаги ва доиравий градуировканинг ҳар қандай марказдан четлашишлари туфайли юзага келадиган хатоликларни минимал ҳолга келтириш учун қайд қилинган катталикларнинг ўртача қийматларини аниқланг.

9-расм.
α бурчакни аниқлаш усулининг принципиаль схемаси.
Келтирилган намунавий тажриба натижаларида α⁰ бурчак шундай танлаб олингки, α⁰=0 бўлганда ёруғлик тўлқин узунлиги , λ=706,5 мм га тенг.

Ўлчаш намуналари ва натижаларни баҳолаш
Эслатма: Мос металл буғи ва инерт газлар спектрига тегишли бўлмаган кичик интенсивликка эга бўлган спектрал чизиқларни ҳам призмали спектрометрда кузатиш мумкин. Ишлаб чиқариш жараёнида лампа шишаси ичига бошқа газларнинг ҳам кириб қолиш имконияти мавжуд. Металл буғлари мавжуд бўладиган лампаларда асосий газ сифатида Ar инерт газидан фойдаланилади. Олинган натижалар 1 ва 2- жадвалларда келтирилган. а бурчакни аниқлаш мақсадида, Не-спектрал лампапасидан фойдала-ниладиган спектометрни калибровка (созлаш) қилишда ўлчанган натижалар

706.5 667.8 587.6 501.6 492.2 471.3 447.1	0.00^0 0.20^0 0.76^0 1.73^0 1.88^0 2.23^0 2.73^0