Uchun ishlagan

2.Gaplarga kimga?nimaga? so`roqlarini kiritish 
1-mashq.Quyidagi gaplarni 
kimga?nimaga?
so`roqlari yordamida 
kengaytiring. 
Namuna: Qo`lingdagi daftarni ber-chi. 
Qo`lingdagi daftarni menga ber-chi. 
Oilamiz bilan bordik. 
Daraxtlar bo`y cho`zmoqda. 
Yetakchimiz e’lon osib qo`yibdi. 
Suv keltiraman. 
Qarindoshi uni taklif qilyapti. 
2-mashq.Berilgan gaplardagi so`zlarning joyini shunday 
almashtiringki, ma’nosiga nuqson yetmasin. 
Namuna: Masxaraboz sirkda faqat kuldiravermas ekan. 
Faqat kuldiravermas ekan masxaraboz sirkda. 
Tonggi uyqu insonning rizqini kamaytiradi. 
Fil bilan maymun Qirolni ko`rgani kelishdi. 
Uch kun dam olish uchun yetadi. 
Uzoqdan karnay,sunray sadolari yangrar edi. 
Kinoga Dilmurod va ikki do`sti bormadi. 
3-mashq.Qaysi gaplarda
-ga
qo`shimchasini 
uchun
ga almashtirsa 
bo`ladi? Urinib ko`ring-chi. 
Namuna: Futbol o`ynashga stadion bormi? 
Futbol o`ynash uchun stadion bormi? 
Tergan gullarimni onamga tutqazdim. 
Kemaga tushganning joni bir, deydilar. 
Vatanga sodiq bo`l,mard bo`lgin bolam. 
To`yga yetarli mablag`ingiz yo`q-ku. 
Bizga qadrlidir bu ko`cha,bog`lar. 
 

---

3.Ega va kesimdangina iborat gaplarni kengaytirish 
1-mashq.Berilgan gaplar orasiga o`zingiz istagan so`zlarni qo`shib 
ularni kengaytiring. 
Namuna: Asal to`kildi. 
Qancha
asal 
nimadan
qayerga
to`kildi. 
Bir piyola asal bankadan yerga to`kildi. 
Chaqaloq yig`ladi. 
Uy qurilmoqda. 
Hurshid aka shifokor. 
Talabalar chiqishdi. 
Pushti rang yoqadi. 
2-mashq.Almashtirish usuli yordamida gaplardagi so`zlarning 
ba`zilari o`rniga ma’nodosh sherigini joylang. 
Namuna: “Futbol” so`zi “oyoq to`pi” degan ma’noni anglatadi. 
“Futbol” so`zi “oyoq to`pi” degan mazmunni bildiradi. 
Yaylovda boqilayotgan aksariyat qo`ylar ushbu xalqniki edi. 
Do`stingiz Rustam musobaqada g`alaba qozondimi? 
Kasalxona eshigida bir to`da odam shovqin solyapti. 
Kechasi yulduzlar tiniq ko`rinar ekan, aya. 
3-mashq.Savollarga mos so`zlarni kiritib gaplarni yoying. 
Namuna: 
Qachondan beri 
belim 
qanday
og`riyapti. 
Ertalabdan beri belim burab og`riyapti. 
Aziza, 
nima uchun
qayoqqa
kel. 
Qayerga
qayerdan
turistlar kelishdi. 
Qachon
tomlar
nimaga 
taraqlab ketdi. 
Qaysi
bola
kimga
manzur. 
Qimmatxon
qachon
kimga
nima 
qilardi. 

---