Uchinchi renessans: ilm-fan va ta’lim taraqqiyoti istiqbollari

ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
 
 
ISSN 2181-1784 
581 
w
www.oriens.uz
2021
 January
 
жорий 
этишдан 
олдинги 
сотувлар ҳажми; 
реклама 
хизматини 
жорий 
этишдан 
кейинги 
сотувлар ҳажми; 
Реклама хизматлари 
мақсадли 
гуруҳга 
етказилаётганлигини 
текшириш 
кўрсаткичи 
реклама 
хизматлари 
мақсадли 
гуруҳга 
тарқатилаётганлиги эҳтимоли 
реклама 
хизматлари 
керакли 
деб 
ҳисоблаган 
истеъмолчилар сони; 
рекламани хизматлари 
кўрган истеъмолчилар сони; 
Реклама 
хизматлари-
нинг мақсадли истеъ-
молчилар гуруҳига етиб 
борганлигини 
баҳолайди. 
Рекламани 
хизматлари-ни 
ижобий 
баҳолаган 
истеъмолчиларнинг 
сўровномада 
қатнашган 
истеъмолчиларга 
нисбати 
реклама хизматларини 
ижобий 
баҳолаган 
истеъмолчилар 
нисбати 
кўрсаткичи 
реклама 
хизматлари 
Реклама 
хизматлари 
истеъмолчилар 
учун 
аҳамиятлилигини 
баҳолайди 

---

“Uchinchi renessans: ilm-fan va 
ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
 
 
ISSN 2181-1784 
582 
w
www.oriens.uz
2021
 January
 
ижобий 
баҳолаган 
истеъмолчилар сони; 
реклама хизматларини 
баҳолашда 
қатнашган 
истеъмолчилар сони; 
Рекламанинг 
жорий 
этилганидан 
кейинги 
таъсирини 
ўлчаш 
корхоналарнинг маркетинг стратегияси муваффақиятини белгилайди десак 
муболаға бўлмайди. Чунки корхоналарда маркетинг асосан реклама асосида 
истеъмолчиларга етказиб берилади, айнан рекламаларнинг сотувлар ҳажмига 
ижобий таъсири маркетинг бўлимининг аҳамиятлилигини янада оширади.
Ушбу кўрсаткични ўлчашда рекламани жорий этишдан олдин бўлган 
сотувлар ҳажмига рекламани жорий этишдан кейинги даврда сотувлар ҳажмини 
бўлиш орқали рекламанинг сотувлар ҳажмига таъсирини аниқлаш мумкин. 
Бунда албатта сотувлар ҳажмига бошқа омиллар, масалан, рақобатчи товар ва 
хизматлар 
кўрсатиш 
ҳажмининг 
кескин 
ўзгариши, 
турли 
қонун 
ҳужжатларининг қабул қилиниши, табиий офатлар ва ҳоказолар ҳам таъсир 
кўрсатади. Лекин агар сотувлар ҳажми “нормал” вазиятда, яъни сотувлар 
ҳажмига кучли таъсир қиладиган қонунлар қабул қилинмаган ва фавқулодда 
табиий офатлар рўй бермаган ҳолатда, кескин ўсса демак рекламанинг сотувлар 
ҳажмига таъсири сезиларли бўлганлигини англатади. 
Бундан ташқари, реклама хизматларини мақсадли истеъмолчилар 
гуруҳига етказиш муҳим аҳамиятга эга. Бунда рекламани мақсадли гуруҳга 
етказилаётганлик даражасини текшириш учун уни керакли деб ҳисоблаган 
истеъмолчиларнинг сўровномада қатнашган жами истеъмолчилар сонига 
бўлиш орқали рекламани кўраётган истеъмолчиларнинг нечи фоизи уни 
мақъқуллашини аниқлаб, агар бу кўрсаткич 70%дан паст бўлса, истеъмолчилар 

---