Uchinchi renessans: ilm-fan va ta’lim taraqqiyoti istiqbollari

“Uchinchi renessans: ilm-fan va 
ta’lim taraqqiyoti istiqbollari”
 
 
ISSN 2181-1784 
332 
w
www.oriens.uz
2021
 January
 
Xullas rivojlangan davlatlardagi oliy ta’lim tizimida kredit-modul tizimi 
foydalanishini hammamiz yaxshi bilamiz. Bu tizimni afzalliklari ham bizga ma’lum. 
Shu kredit-modul tizimini afzalliklaridan biri bu, bir fanni bir nechta professor-
o’qituvchilar olib borishlari hisoblanadi. Bunda talaba o’zi hohlagan professor-
o’qituvchining darsiga qatnashish va o’zi hohlagan kishidan bilim olish imkoni 
mavjud.
Bu tizimni o’ziga yarasha kamchiliklari ham mavjud. Chunki talaba professor-
o’qituvchini tanlashga qiynaladi va natijada vaqtdan yutqazadi. Yana bir kamchiligi 
ma’lum bir fan doirasidagi bir mavzuni bir nechta professor-o’qituvchilardan bir yoki 
ikkita pedagoglar a’lo darajada tushunishi va tushuntira olishi mumkin. Har bir 
professor-o’qituvchi o’z bilim darajasini o’zidan ko’ra yaxshiroq biladigan inson 
yo’q. 
Shunday ekan har bir professor-o’qituvchi o’z bilim darajasidan kelib chiqqan 
holda bir fan doirasidagi barcha mavzulardan pedagogning o’zi a’lo darajada 
tushunadigan va tushuntira oladigan mavzularni o’quv yilining boshida tanlab yillik 
yuklamaga kiritishi va vaqti kelganda darslarni olib borishi maqsadga muvofiq deb 
hisoblayman. Bir fan doirasidagi barcha mavzulardan professor-o’qituvchilarning 
mavzularni tanlab olish tartibi ham kafedra yig’ilishlarida o’zaro kelishib mavzular 
taqsimlanishi afzaldir. 
Professor-o’qituvchilar tomonidan mavzularni tanlashda avvalambor stajyor 
o’qituvchi tanlashi keyin assistant, undan so’ng katta o’qituvchi, kafedra dotsenti, 
kafedra professori va nihoyat kafedra akademigi tanlashi maqsadga muvofiq. 
Mavzularni tanlashda quyi lavozimdagi professor-o’qituvchidan boshlagan ma’qul. 
Chunki, quyi lavozimdagi professor-o’qituvchilar birinchi navbatda osonroq va 
o’zlari tushunadigan va tushuntira oladigan mavzularni tanlashadi. Shundan so’ng 
tabiiy holki yangi, zamonaviy, nisbatan qiyin mavzular yo’qori lavozimdagi 
professor-o’qituvchilarga qoladi. Nisbatan qiyin mavzularni yo’qori lavozimdagi 
professor-o’qituvchilar olib borgani ma’qul deb o’ylayman. 

---