Учинчи маъруза. Онг. Онгли ва онгсиз фаолият. Фрейд таълимоти. Психоанализ

Ид (давоми)

• «Ид» доимо «мен» ва «супер-мен» билан муросасиз жанг олиб боради, чунки улар «ид» ни доимо назорат қилишга интилади. «Ид» кучли энергияга эга бўлса-да, «Мен» уни онг остидан сузиб чиқишига йўл қўймайди. Шунинг учун ҳам «ид» тажовузкордир.

Мен ёки Эго

• «Мен» назоратни тўла қўлга олгунга қадар инстинктлар гўёки одамнинг ҳаёт тарзини, яъни хулқ-атворини белгилаб берган.
• «Мен»нинг ривожланиши одамнинг ҳаёт тарзини ўзгартириб юборди ва унинг хулқ-атворини назорат остига олади. Шунга қарамасдан психоаналитиклар «ид» га одамнинг ҳаёт тарзини белгилаб берувчи асосий манба сифатида қарашади.

Мен ва унинг Ид билан муносабати

• «Ид» ўзгармас, «мен» эса ўзгарувчандир, у ривожланиб боради. Одам бошқа жонзотлардан ақл-заковатнинг, яъни онгнинг борлиги билан фарқ қилади. Агар одам фақат «ид» га бўйсуниб яшаганида эди, унинг яшаш тарзи ҳайвонларникига ўхшаб қоларди. Ваҳоланки, одам фаолияти онгли жараёндир ва у ўз хатти-ҳаракатларида ҳам асосан онгга таянади.

Супер-мен ёки Супер-Эго

• «Супер-мен» нима? Маълумки, ҳужайралар тўплами тўқимани, тўқималар аъзоларни, аъзолар эса организмни ташкил қилади. Демак, «Супер-мен» - барча «мен» ларнинг йиғиндисидир.

Супер-Эго – бу нима?

• Дин талаблари

Суппер-Эго: Аҳлоқ принциплари

Жамият конунлари

Супер-мен ёки Супер-Эго

• Ҳужайра организмда ҳаёт кечиргани каби, организм ҳам ҳужайрасиз яшай олмайди. Организм — бу «Супер-мен». «Супер-мен» — бу жамият, маданият, ахлоқ ва диннинг талаблари.

Невроз – ички зиддиятлар ҳосиласими?

• З.Фрейднинг фикрига кўра, неврозларнинг келиб чиқишига «Супер-мен» ва «Мен» сабабчи. Психоаналитиклар неврозларни психотерапевтик йўл билан даволашда айнан мана шу назоратни камайтиришга ёки тўхтатишга ва шу йўл билан «ид» нинг онгга сузиб чиқишига ёрдам беришади.
• Бунинг натижасида «ид» нинг тажовузкорлиги пасайиб, невроз белгилари чекинади.