У з б е к а д а б и ё т и д у р д о н а л а р и у т к и р о ш и м о в



Download 302,46 Kb.
Pdf ko'rish
bet9/71
Sana23.06.2022
Hajmi302,46 Kb.
#693841
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   71
Bog'liq
Ikki karra ikki besh (qissa) [@e kutubxona]

БЕШИНЧИ БОБ
МУШАК САБЗИ
Баргдан ажрашга ажрадим, икки орада Шодивой 
отасидан сукиш эшитгани цолди. Эртасига дарсга ур- 
t o f h m
к.овок.-тумшуги осилиб келди. Онаси, уйимни 
утри босди, деб ёмон курккан экан. Раис бувага йиглаб 
шикоят кдпти.
— Дадам тумандаги катталарни тутхурликка айтиб 
куйган экан, — деди Шодивой мингирлаб. — „Журанг 
ак^алли биттаям шохини крлдирмабди, кулимга тушса, 
бутини йиртиб ташлайман“ деяпти, отамнинг кузига 
куринмай тур, Кушо...
Одамнинг бути йиртилгандан кура йиртилмагани 
яхшилигини узим дам биламан. Шунинг учун Раис бува- 
нинг кузидан узокрок, юрган эдим, бугун кулга тушиб 
к,олдим.
Хаммасига онам сабабчи булди. Эрталаб далага 
чикдб кетаётганида каттик, тайинлади:
3 — Икки карра икки — беш 33


— Урадан ярим пакдр сабзи олиб Ойсара янганг- 
никига чикариб бер. Ош кдлмок^и экан, сабзиси крл- 
мабди.
Урадан сабзи олаётганимда хаёлимга бир ran келди. 
Сабзидан купрок, олиб чик,сам, Ойсара янгам пат-патга 
минишимга кунармикан? Ойсара янгам узи яхши-ю, 
улгудек зикда. Турсунбой ака олган мотоцикл доим бос- 
тирма тагида туради. Турсунбой акамга „Менгаям пат- 
пат дайдашни ургатинг“, десам, „Пат-пат меникимас, 
янгангники“, дейди. Кур кади-да, хотинидан.
Ойсара янгам сабзини куриб зора ийиса. Х^еч булмаса 
эртага миниб, бир-икки бибиплатай. Ширин хаёллар 
билан сабзи тула пакдрни кутариб, Турсунбой акам- 
нинг эшигига келсам, така-так, берк. Итариб курдим, 
муштлаб курдим. Х,еч ким йук- Бундан чикди Ойсара 
янгам кутубхонага кетибди-да.
Хафсалам пир булиб к,айтиб келаётган эдим, дераза 
тагига етганимда ичкаридан Турсунбой акамнинг Ойса­
ра янгам билан гунгир-рунгир гаплашаётган овози келди. 
Каран г, иккаласиям уйда утирган экан-ку, дарвозани 
очмайди. Якдн келиб овозим борича бакирдим:
— Ойсара янга!
Ичкаридан жавоб чикмади. К,айтага иккаласи жи- 
миб колишди.
Ховлимизга кайтиб кириб, уйлаб колдим. Онам Ой­
сара янгангга ярим пакдр сабзи олиб чиккин деганми — 
деган! Ярим пакдр эмас, нак, бир пак,ир сабзи олдим - 
ми — олдим! Шунча овора булганимдан кейин Тур­
сунбой аканинг пат-патини бир мартагина миниб 
куришим керакми — керак! Бупти-да, эшикдан кирдим 
нима-ю, туйнукдан тушдим нима? Ховлимизнинг эта- 
гида, девор тагида туйнук бор. Авваллари сув окдб 
ётарди. Хозир пахтага сув йуг-у, одамларнинг томор- 
кдсига сув каёкда! Арик; куриб-к,ак,шаб кетган. Ойсара 
янгамнинг товуги дар куни уша туйнукдан чикдб, биз- 
нинг довлимизда сайр кдтади... Чопкдгглаб бориб, аввал 
пак,иримни нариги томонга утказдим. Кейин узим дам 
кисилиброк булса дам Турсунбой акамнинг довлисига 
эсон-омон угиб олдим.
34


Бирпас кулок, солиб турсам, дамма ёк, жимжит. Нима 
бало, булар боласини богчага жунатиб, узлари к,айта- 
дан ухлаяптими? Кулимдаги пак,ирни саланглатиб энди 
уй томон юрган эдим, ойнаванд эшик шара^-шурук, 
кдлиб очилди. Очилди-ю... Остонада Раис бува пайдо бул- 
ди! Шодивойга „Журанг кулимга тушса, бутини йир- 
тиб ташлайман“, деган Раис буванинг худди узи! Шифт- 
дай булиб эшик кесакисидан ушлаб турибди. Эгнвда 
кулранг китель, почаси кенг шим. Шунака-ку, негадир 
этиги йук,, оёк, яланг...
Куркдб кетганимдан сабзи тула челакни кутарганча 
орк,ага тисарила бошладим. Хайронман, Раис бува мени 
куриб, негадир остонада турганча кртиб крлди. Пишил- 
лаб-пишиллаб нафас ола бошлади. Назаримда иастки 
лаби осилиб кетгандек булди.
— Ие, сенмисан? — деди галати илжайиб. Овози 
ялиниброк;, йигламсираброк, чикданга ухшади. — Нима 
кдлиб юрибсан, тутхур?
„Тутхур“ дедими? Бундан чикди далиям эсида экан- 
да. Баттар куркдб кетдим.
— Мен... Мен, — дедим тутилиб. — Сабзи...
Раис бува бир менга, бир айвон кавшандозида кдй- 
шайиб ётган жигарранг этигига кдраб куйди-да, яна ил- 
жайди.
— Оббо сен-ей, нима кдлиб юрибсан?
Илжайганидан сал дадил тортдим.
— Узим... Сабзи...
Шу пайт Раис буванинг оркдсида Ойсара янгам 
куринди. Негадир ранги учиб кетган, кули титраб, дадеб 
сочини тузатарди.
— Вой, ^зимизнинг Кушожон-ку! — деди-да, Раис 
буванинг култиги тагидан лип этиб утди. — Сиз билмай- 
сиз, Кушовой шунакд яхши болаки! Пат-пат мингинг 
келдими, Кушоцжон!
Ойсара янгамнинг медрибонлигидан талтайиб кетдим.
— Минаверайми? — дедим илжайиб. Кулимдаги па- 
кдрни энди Ойсара янгамга узатмокчи эдим, тусатдан 
Раис буванинг кдёфаси узгарди. Кулиб турган одам 
дакдара билан суради:
35


— Шошма, ув! Кдёкдан келдинг?
— Туйнукдан, — дедим ростини айтиб. — Товук, 
утадиган...
— Нима?! — Раис бува яланг оёк, ер тепинди. — 
Эшикни бир такдллатдинг, икки такдллатдинг, кета- 
вермайсанми йулингга, к.анак.а сур боласан?
— Секи-и-ин! — Ойсара янгам Раис бувага ялиниб 
к,аради. — Билмаганда, Кушожон яхши бола!
Кдзик,, Раис буванинг баттар жадли чикди.
— Шу яхши болами? — деди-ю, устимга бостириб 
кела бошлади. — Сурок,сиз бировнинг тутини каллаклаб 
кетса, сурок;сиз бировнинг уйига туйнукдан тушса! Туг- 
рисини айт, ким юборди сени?
Кдрасам, важодати ёмон.
— Турсунбой акам! — дедим бакдриб.
— Секин! — Ойсара янгам товуши титраб ялинди. — 
Жон Кушожон, секинрок,!
— Турсунбой акам айтдилар! — дедим овозимни 
янада баралла куйиб. — Бугун ош ейдиган кун дедилар. 
Иккаламиз сабзи олиб келдик...
Ойсара янгам икки куллаб юзини чангаллади.
— Вой шурим!
Раис буванинг кузи ола-кула булиб кетди.
— Нима?
— Дарвозани галма-галдан такдллатдик.
— А? — Раис бува мен бу ёкда к,олиб кавшандоз 
томон югурди. Ерга утириб олиб куллари калтираганча 
пайтава урай бошлади. Раис буванинг курк^ани таъсир 
кдлдими, ё узимнинг аклим к;арсиллаб ишлайдиган 
пайт келиб к^олдими, унисини билмайман.
— Шунча такдллатдик, х*еч ким жавоб кдпмади! — 
дедим атайлаб куча эшик томонга к;араб.
— Булди-и-и! — Раис бува утирган жойида менга 
елкаси оша каради. — Кар одам йук,-ку, нега чийил- 
лайсан!
Шунча ёлгон тукдганда бу ёш нима бугтти дедим-у, 
тагин ба^ирдим:
— Кейин Турсунбой акам айтдилар: Кушовой, туй­
нукдан кир, дедилар.
36


Ойсара янгам даг-даг титраганча мени кучокдаб,
ИЛТИЖО К.ИЛДИ.
— Кушожон, жон укам! Барака топкур укам, булди, 
секинрок,...
Тугрисини айтсам, Ойсара янгамга радмим келди.
— Пат-пат минсам майлими? — дедим овозимни 
анча пасайтириб.
— Пат-пат сендан айлансин! Юз марта мин, минг 
марта мин! Акангга айтаман, дайдашни ургатади. — У 
дамон мени кучокдаганча Раис бувага ушк,ирди. — Бул- 
сангиз-чи...
— Этик... Сигмаяпти. — Раис бува пайтавани чала 
ураганми, увалло уринади — к,ани этигини киёлса! Бе- 
чора бирпасда терлаб кетди. Этик оёгини сик,аётган 
булса керак, ок^сокданиб дарвоза томон юрган эди, 
Ойсара янгам инграгудек хитоб кдвди:
— Кдёкка? Кднакд одамсиз узи?
Раис бува аланг-жаланг булиб тухтаб к,олди.
— Нима кдяай ахир? — деди йигламсираб.
— Бугун ургатадиларми? — дедим Ойсара янгам 
ваъдасини унутмасидан туриб тасдикдатиб олиш учун. — 
Турсунбой акамни чакдрайми?
Айвондан сакраб тушишим билан, Ойсара янгам 
сабзи тула пакдр устига утириб к;олди.
— Шурим курсин! — деди инграб. — Суяди! Тикка 
суяди!
Раис бува кулимдан чангаллади.
— Учир-е! — деди рапидадек кафти билан огзимни 
тусиб. Негадир кулидан атир диди келарди. Нафасим 
Кайтиб кетди. Типирчилаб кафтини кдйириб ташладим. 
Огзимни тусиб турганида ичимга анча-мунча даво туп- 
ланиб колган эканми, чунонам дайкдрдимки, Тулпо­
рим дам бунчалик данграмаса керак.
— Турсунбой ака-а-а!
Кучим борича куча эшик томон югурган эдим, Раис 
бува орк;амдан лукиллаб келиб, уй бурчагида етиб олди. 
Маркам кучокдаб, кулогимга эгилганча шивирлади:
— Юргин, бу ёщ а юргин, узинг яхши боласан-ку.
37


— Нега булмаса огзимни тусасиз? — дедим жщлим 
чик,иб.
— Бупти, иккинчи бунак,а кд/шайман. Юргин, жон 
болам...
Хохдамайрок, орк,амга к,айтар эканман, ноз к,илдим:
— Турсунбой акам дарвозани очасан деганлар, ку- 
тиб турибдилар-да.
К,арасам, Ойсара янгам хдмон пак,ир устида гужа- 
нак булиб угирибди.
— Узинг катта йигитсан-ку, тутхур, — Раис бува 
эркалаб елкамга к,окди. — Пат-патни яхши курасанми?
— Жудаям!
— Шодивойникига ухшаган велосипед олиб берайми?
— Йук,, пат-пат! — дедим 
k
,
obofhmhh
солиб.
— Бупти. — Раис бува яна елкамга к,окди. — Янганг 
ваъда берди-ку, Турсунбой аканг пат-пат хайдашни ур- 
гатади. Узим сенга зуридан падарка кдламан.
— Кдчон?
— Кетсангиз-чи! — Ойсара янгам йигааб узининг 
тиззасини чимчилади. — Шурим курсин! Иккита болам 
етим булиб к,олади энди.
— Нима кднай? — Раис бува гох, Ойсара янгамга, 
гох, менга к,араб типирчилади. Тагин Ойсара янгамга 
ичим ачиди.
— Юринг, — дедим хотиржам илжайиб. — Бизни- 
кидан чик,иб кетасиз.
— Нима? — Раис бува аввалига х,еч нимани тушун- 
мади шекилли, бир зум талмовсираб турди-да, маркам 
кучокдаганча шапиллатиб пешанамдан упди. — Рах,мат, 
тутхур! Яхшилигингни унутмайман!
Узун-к,иск,а булиб туйнукка бордик. Раис бува икки- 
ланиброк аривда тушди.
— Утаверинг, сигасиз! — дедим билагонлик кдлиб.
Раис бува эмаклаб бориб туйнукка бошини сукди.
Елкаси кирди-ю, у ёги сигмай к,олди. Нукул инк,иллаб 
оёгини типирлатади.
— Булмаяпти, — деди кучаниб. — Итар!
Икки куллаб думбасидан итараман, к,ани кучим ет-
38


са! Раис бува кучанган сайин девордан шувуллаб тупрок, 
тукилади.
— Вой, уламан! — деди инграб. — Торт!
Сонидан куш куллаб ушлаганча чираниб бир торт-
ган эдим, арик, ичига йикдлиб тушдим. Раис бува ерга 
чуккалаганча кузимга илтижоли мултиради. Бечоранинг 
афтига кэраб булмайди: 
хдмма
ёги тупрок,.
— Деворга осила кдлинг, — дедим янги масладат 
бериб. — Куркманг, йикдлмайсиз.
У хднсираганча деворга тирмашди. Бирпасда кора 
терга тушиб кетди.
— Уйингда ким бор? — деди деворга миниб олиб.
— Пат-патни канон олиб берасиз?
— К,ачон десанг! Ким бор уйда?
— Хеч ким. Отам ишда, энам ишда. Жу мактабда. 
Куркманг.
— Билиб куй, — Раис бува мен томонга эгилиб 
астойдил йигламсиради. — Мен сенга оталик к,иламан.
Раис бува девордан нариги томонга узини ташлади. 
Бурилиб кирасам, боядан бери пак^ир устида утирган 
Ойсара янгам айвонда чузилиб ётибди. Пак,ир думалаб, 
сабзилар сочилиб кетган.
Куркиб кетдим. Улиб крлмасайди, бечора. Ошхонага 
кириб, ёглокда сув олиб чик^кунимча анча вак;т утди. 
Худ-бехуд булиб ётган янгамнинг огзига сув тутдим.
— Ичинг.
Ойсара янгам сувдан бир-икки хуплади.
— Кетдими? — деди инграб.
— Ичаверинг! Турсунбой акам хам кетиб крптилар. 
Ойсара янгамнинг кузи ярк, этиб очилди.
— Ростданми! — деди-ю, сувдан мулгина ичиб, 
чукур уф тортди. — Хайрият-ей... — бирпас уйлаб турди- 
да, йигламсираб ялинди. — Узинг эсли боласан-ку, 
Кушожон. Бу ерда Раис бувангаи курганингни...
— Минаверайми? — дедим пат-патга имо килиб.
— Минавер, жон укам, минавер. Акангга айтаман, 
\айдашни ургатиб куяди. Хар куни ургатади.
Пат-патнинг эгарига минаётганимда Ойсара янгам 
аннонда сочилиб ётган сабзиларни йигиштиришга тушди.
/
39


— Сабзинг мунча чиройли, Кушожон! — деди овози 
товланиб. — Мушак сабзи экан!
Эгарга миниб олдим-да, пат-патни бибиблатавер- 
дим-бибиблатавердим, охири сигнал жонивор мушук- 
дек бикдллайдиган булиб к,олди.

Download 302,46 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   71




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish