Tuzuvchilar: tatu farg`ona filiali

5. Oldindan aytish yo’li bilan kodlashtirish. Asosiy g’oyalari. IKM usuli bilan kodlashtirish alohida nuqtalar orasidagi statistik munosabatlarni hisobga olmaydi, bu esa sonli tasvirda yuqori ortiqchalikka olib keladi. Bu munosabatlarni oldindan aytish yo’li bilan kodlashtirish hisobga oladi, bu usulda keyingi elementning qiymatini oldingilarniki asosida aytib beriladi.
Bu usulning samarasi elementlarning statistik munosabatlari va tasvir xususiyatlari bilan oldindan aytish algoritmning mos tushishiga bog’liq. 3.achizmada bu usulda kodlashtirish, 3.b-chizmada qayta tiklash rejasi berilgan.
F(j,k,t) D(j,k,t) Айириш Квантлаш D( j,k,t) кодлаштирd(j,k,t)
^иш kanalga a)
F( j,k,t) d(j,k,t) D( j,k,t) F^’(j,k,t)
Kanaldan _тиклаш^{Қайта Қўшиш} b)
F( j,k,t)

3-chizma
Navbatdagi element qiymati oldingilariga qarab aytiladi va bu F (j,k,t) qiymat haqiqiy F(j,k,t) qiymatdan ayriladi, ayirma D(j,k,t) kvantlanadi va kodlanadi, so’ngra kod kanalga, kanaldan qayta tiklovchiga, u yerdan F (j,k,t) ga qo’shuvchiga boradi va nihoyat dastlabki F(j,k,t) ga juda yaqin bo’lgan F^’(j,k,t) hosil bo’ladi.
Ortiqcha tarkibiy kvantlash va F(j,k,t) ga nisbatan ancha kichik ayirma qiymatini kvantlash yo’li bilan kamaytiriladi.
Oldindan aytish algoritmi. Tasvirni statistik o’rganish shuni ko’rsatadiki, oldingi elementlar o’zidan keyingi element haqida anchagina axborotga ega bo’ladi. x₁ elementlar ketma-ketligi va k-chi element o’zidan oldingi n-1 ta element

orqali x_k =1(x_x-1,X_k-2,…,x_k-n+1) ko’rinishda aniqlansin. Odatda
n1 f (x_k1,x_k2,...,x_kn1) a _j x_{k j} va a_J –mos vazn koeffitsentlari bo’ladi. Asl va
j1
topilgan k-chi orasidagi I_k= x_{k }x_k farqni topish xatoligi, mos signali esa ayirma signal deyiladi. U musbat hamda manfiy qiymatlar qabul qiladi, shu sababli manba qiymatiga kattaroq oraliqda o’zgaradi. Lekin manba signalga nisbatan ayirma signal taqsimoti ehtimolligi yahshiroq bo’ladi. Odatda (n-1)  3, ya’ni 1,2, 3o’lchovli oldindan aytish vositalari mavjud (mos ravishda 1 ta , 2ta va 3ta elementlar), 1. jadvalda ba’zi 2-o’lchamli algoritmlar keltirilgan.
Tasvirlarning statistik hossalari va ayirma signalni o’lchash 1-o’lchamli oldindan aytish vazni 1ga yaqinligini ko’rsatadi. Odatda bu vazn 2 va 3-o’lcham uchun ham birga yaqin bo’ladi.
1. – jadval

	Ishlatilgan elementlar soni	Oldindan aytish algoritmlari	Elementlarning o’zaro joylashishi
1.	2	X=(A+C)/2	B C
2.	2	X=(A+D)/2
3.	3	X=A/2+(B+C)/4
4.	3	X=A/2+(C+D)/4
5.	3	X=3A/4-19B/32+13C/16