Tuzuvchi: Shukurov F. M. SamDu “Xorijiy Sharq tillari” kafedrasi o’qituvchisi

ر، ز،ژ و HARFLARI VA ULARNING IMLOSI. LUG’ATLAR YOZISH. HUSNIXAT MASHQLARI. URG’U
Darsning maqsadi: talabalarga alif maqsura, ya’ni qisqa alifning so’zning oxirida o’qilish qoidasi haqida ma’lumot berish.
Dars turi - amaliy mashg’ulot.
Dars metodi - jonli nutq asosida og’zaki va yozma bayon.
Dars jihozi - darslik, ko’rgazmali qurollar, tarqatma materiallar.
Darsning borishi. Tashkiliy qism:
1.Salomlashish, davomatni aniqlash, uy vazifasini tekshirish.
2.O’tilgan mavzuni mustahkamlash.
3.Yangi mavzu:
ALIF MAQSURA
Ba’zi so’zlarning оxirida «a» uzun unlisini ifоdalashda «alif maqsura»
(«qisqa alif») deb ataladigan « ي» undоshi nuqtalarsiz kelishi mumkin. Alif
maqsura faqat «fatha»dan so’ng va so’zning оxirida keladi.
Alif maqsurani ushbu so’zlarda ko’rish mumkin:
U keldi(fe’l) ('ata:)EF أََ qachоn? (mata:) E1َGَ
So’zda alif maqsuradan keyin yana bоshqa harf kelsa, u «alif» yoki
«ya:» ga (ya’ni o’zining asl shakliga) aylanadi:
men keldim -('ataytu) 5ُ 2ْF أََ ، bizga keldi- ('ata:na:)BHَBF أََ
«Alif maqsura» tоvush o’zgarishlari natijasida пaydо bo’lgan tоvushdir.
8 - - DARS.
ت ب پ, ث HARFLARI VA ULARNING IMLOSI. LUG’ATLAR YOZISH. HUSNIXAT MASHQLARI. DIFTONG
Darsning maqsadi: talabalarga ta-marbuta, ya’ni bog’langan “t” shaklining so’zda kelishini tushuntirish.
Dars turi - amaliy mashg’ulot.
Dars metodi - jonli nutq asosida og’zaki va yozma bayon.
Dars jihozi - darslik, ko’rgazmali qurollar, tarqatma materiallar.
Darsning borishi. Tashkiliy qism:
1.Salomlashish, davomatni aniqlash, uy vazifasini tekshirish.
2.O’tilgan mavzuni mustahkamlash.
3.Yangi mavzu:
Arab tilida otlar ikki jinsga muzakkar va muannasga ajraladi. Muannas jinsning grammatik belgisi so’z oxiridagi -atun, -atu qo’shimchasidir. U yozuvda ة (ta-marbuta) harfi bilan ifodalaniladi.