Tuzuvchi: Maxsus fan o’qituvchisi O’lmasbek Xolmirzayev

 
 
“Kompyuter grafikasi” ning ino‘ormatcion jamiyatdagi ahamiyati, roli va 
o’rni. 
O‘an va texnika taraqqiyoti jamiyatimizni ino‘ormatcion jamiyatga aylantirdi. 
Bu  jamiyatda  o‘aoliyat  ko’rsatuvchilarning  aksariyat  qismi  axborotlarni  ishlab 
chiqarish, saqlash, qayta ishlash va amalga oshirish bilan banddirlar. Bunday ishlarni 
zamonaviy  kompyuterlarsiz  amalga  oshirish  qiyin.  Ulardagi  ma`lumotlarni  qayta 
ishlash  mashina  grafikasi  yordamida  amalga  oshirish  o‘oydalanuvchiga  katta 
qulayliklar tug’diradi.  
Mashina  grafikasi  deganda  ob`ektlarning  hajm  modellarini  yaratish,  saqlash, 
ishlov  berish  va  EHM  lar  yordamida  ularni  namoyish  etish  tushuniladi.  Kompyuter 
grafikasi yangi ino‘ormatcion texnologiyalar orasida to’xtovsiz rivojlanib borayotgan 
yo’nalishlardan  biri  hisoblanadi.  Bunday  rivojlanish  texnika  sohasida  ham  (grafika 
stantciyalari), dasturiy vositalar sohasida ham ko’zga tashlanmoqda. Ular videoo‘ilm 
kadrlari bilan sio‘at bo’yicha taqqoslashga loyiq xaqiqiy, hajmli harakatlanuvchi tas-
virlarni  yaratishga  imkon  beradi.  Bu  dasturiy  mahsulotlar  reklamalar  ishlab 
chiqaruvchi  vositalar  xisoblanib,  san`at  va  multimediya  texnologiyasi  sohalarida 
qo’llaniladi.  Bundan  tashqari  namoyish  grafikasiga,  geometrik  modellashtirishga, 
grafik interfeyslarni loyihalashga, animatciya (harakatlanuvchi tasvirlar)ga va ko’zga 
ko’rinuvchi (vizual) harakatni qurishga katta e`tibor berilmokda. 
Kompyuter  grafikasi  ilm  va  o‘anning  barcha  sohalarida,  ayniqsa  iqtisodiy 
ko’rsatkichlarni tahlil qilishda muvoo‘o‘aqiyatli qo’llanilishi mumkin. 
Kompyuter grafikasi dunyo o‘anida yangi o‘undamental o‘an hisoblanib, o’tgan 
asrning 90–chi yillarida paydo bo’ldi va ishlab chiqarishning barcha sohasida kadrlar 
tayyorlab berishda o’ziga xos mustaqil ahamiyatga egadir. 
Maxsus  dasturlar  yordamida  xuddi  bir  varaq  oq  qog’ozga  qalam  yoki  ruchka 
bilan har xil rasmlarni solish singari kompyuter ekranida sichqoncha yordamida rasm 
chizish,  ya`ni  tasvir  yasash,  tuzatish  va  ularni  harakatlantirish  imkonini  yaratdi.  Bu 
dasturlar  rasm  chizish  programmalari  yoki  grafik  muharrirlar  hisoblanib,  ular 
yordamida rasmning elementlari boshqarib boriladi.  
Kompyuter grafikasining juda tez rivojlanib borishi va undagi  
texnikaviy,  dasturiy  vositalarining  yangilanib  borishi  ushbu  kursning  hamisha 
takomillashtirishga, bu sohadagi yangi yo’nalishlarni tinmay o’rganib borishni taqozo 
etadi. Oxirgi yillarda bu sohada juda katta o’zgarishlar (siljishlar) yuz berdi, ya`ni 16 

---

 
        O’MT =  Kasbga kirish             
Tuzuvchi:      Maxsus fan o’qituvchisi              O’lmasbek Xolmirzayev  
             
2-son KHM
                           
= 82 =
 
   
mln.dan  ortiq  rang  va  rang  turlarini  o’zida  aks  ettira  oladigan  displeylar,  grafik 
axborotlarni  (paper  part)  kirituvchi  moslama  -  skanerlar,  grafik  ish  stantciyalari; 
dasturiy  vositalar  sohasida  esa  xaqiqiy  kompyuter  dunyosini  kasho‘  qila  oladigan 
amaliy dasturlar vujudga keldi.