Тузувчи : Файзуллаева Н

Taklif inflyatsiyasi
bu, mamlakat iktisodiyotida tovar va xizmatlar taklifining kamayishi 
natijasida tovar va xizmatlar baxolarining oshishidan paydo bo‘ladi. Bunday xollarda ortikcha 
talab bo‘lmasa xam tovarlarning baxolari oshib boradi. Xatto ish bilan bandlik va YaIM ishlab 
chikarish kamaygan yillari tovarlarning baxosi oshadi. Jami taklif kiskarishining asosiy sababi 
maxsulot birligiga sarflangan xarajatlarning o‘sishi xisoblanadi. Bunda nominal ish xaki, xom 
ashyo va yokilgi narxlarining oshishi natijasida ishlab chikarish tannarxi xam oshadi.
Taklif inflyatsiyasining kelib chikishiga, shuningdek, taklif mexanizmining buzilishi xam 
ta’sir kiladi. Taklif mexanizmi esa tasodifiy xolda asosiy ishlab chikarish omillari baxosining 
keskin ko‘payishidan kelib chikadi. Iktisodchi olimlarning fikriga ko‘ra, taklif inflyatsiyasi o‘z-
o‘zini cheklaydi. Ishlab chikarishning pasayishi xarajatlarning ko‘shimcha o‘sishini cheklaydi, 
chunki ishsizlikning o‘sishi nominal ish xakining asta-sekin pasayishiga olib keladi. Talab 
inflyatsiyasini cheklash uchun esa maxsus chora-tadbirlar ko‘rish zarur bo‘ladi. Inflyatsiya 
darajasi yukori bo‘lgan mamlakatlarda ishlab chikarishning xakikiy xajmi kiskarishi bilan bir 
vaktda nominal xajmining ortib borishi kabi vaziyat sodir bo‘ladi. Daromadlarni ishlab chikarish 
tomonidan ta’minlanmagan o‘sishi axoli ko‘lidagi pulning taklif kilinayotgan tovar va 
xizmatlardan oshikchaligiga olib keladi. Bunday xol pul birligining xarid kuvvatini pasaytiradi, 
bir mikdordagi pulga joriy yilda o‘tgan yildagiga nisbatan axoli kamrok maxsulot sotib oladi, 
ya’ni, uning real daromadi kamayadi. Misol uchun, joriy yilda axolining nominal daromadlari 
30% ga ko‘paygan, narxlar darajasi 50% ga oshgan bo‘lsa, unda axolining real daromadlari 20% 
ga kamaygan bo‘ladi. Chunki, narxlarning o‘sishi axoli pul daromadlarining o‘sishidan yukori 
bo‘lgan (30% - 50%k- 20%).
Inflyatsiyani real daromadlar darajasiga ta’siri u kutilayotgan yoki kutilmayotganiga xam 
boglik.