Тузувчи : Файзуллаева Н

Davlat xarajatlari o’sishi IS egri chizig’ii o’ngga siljitadi va daromad hamda foiz 
stavkasining muvozanat qiymatini ortishiga olib keladi. Daromadning yangi qiymatini 
mul’tiplikator yordamida aniqlash mumkin:

Y = 

G x m, bu yerda, m – davlat xarajatlari mul’tiplikatori. m = 1 /( 1 – MPC) 
 
m = 1 / 0,2 = 5. 

Y = 100 x5 = 500, ya’ni daromadning yangi muvozanat qiymati Y = 1750. 
Ushbu qiymatni LM tenglamaga qo’ygan holda, muvozanatli foiz stavkasini aniqlash 
mumkin: 
Y = 1000 + 2000r 
1750 = 1000 + 2000r 

r = 0,375 yoki 37,5%. 
3-masala 
Ochiq iqtisodiyotda iste’mol funksiyasi quyidagi ko’rinishga ega: 
C = 80 + 0,8Yd; 
– investitsiyalar funksiyasi I = 100 – 800r; 
– soliq stavkasi t = 0,25;
– davlat xarajatlari G = 60;
– pulga talab vazifasi M = (0,5Y – 1000r)P; 
– pullik taklif M = 200;
– narxlar darajasi P = 2.
IS va LM egri chiziqlar tenglamasi, shuningdek, Y daromad va r foiz stavkasining 
muvozanat qiymatini aniqlang. Agar davlat xarajatlari 100 ga ko’tarilsa, LM egri chizig’i va 
daromad hamda foiz stavkasining muvozanatli darajalari qanday o’zgaradi? 
Echish: 
IS egri chizig’i tenglamasini topamiz 
Y = C + I + G + X
n
. 
Y = 80 + 0,8(Y – 0,25Y) + 100 – 800r + 60. 
0,4Y = 240 – 800r. 
Y = 600 – 2000R – IS tenglamasi. 
LM egri chizig’i tenglamasini topamiz 

---

160 
M : P = kY – hr. 
200 : 2 = 0,5Y – 1000r. 
0,5Y = 100 + 1000r. 
Y = 200 + 2000R – LM tenglamasi. 
Y daromad va r foiz stavkasining muvozanatli darajasini aniqlash uchun IS va LM egri 
chiziqlarining kesishuv nuqtasini topish kerak. 
600 – 2000R = 200 + 2000r. 
400 = 4000r 

r = 0,1 yoki 10%.
Tenglama modellaridan biriga foiz stavkasining muvozanatli darajasini qo’ygan holda, 
daromadning muvozanatli darajasini topish mumkin: 
Y