Тузувчи : Файзуллаева Н

Aktivlar 
Bank passivlari va kapitali 
Zahiralar – 250000000 
Talabga qadar depozitlar 75000000 
Bank binosi va jihozlari –75000000 
Bankning shaxsiy kapitali – 75000000 
Jami 325000000 
Jami 325000000 
v) Bank mijozga 15 mln. sum miqdorida naqd ssuda berdi. Ushbu bitim bankning balans 
hisobotini qay tarzda o’zgartiradi? 
3-operatsiya. 
Aktivlar 
Bank passivlari va kapitali 
Zahiralar 235000000 
Talabga qadar depozitlar 75000000 
Ssudalar 15000000 
Bankning shaxsiy kapitali 250000000 
Bank binosi va jihozlari 75000000 
Jami 325000000 
Jami 325000000 
Ko’rib turganimizdek, mazkur bitim bank aktivlari tarkibini o’zgartirgan holda uning 
passivlarini o’zgartirmaydi.
g) bankning boshqa mijozi 10 mln. so’m miqdorida ssuda oladi va uni aynan shu bankka 
chekli qo’yilma sifatida qo’yadi. Ushbu bitim bankning balans hisobotini qay tarzda 
o’zgartiradi?
4-operatsiya. 
Aktivlar 
Passivlar va kapital bank 
Zahiralar–235000000 
Talabga qadar depozitlar 85000000 
Ssudalar 25000000 
Bankning shaxsiy kapitali 250000000 
Bank binosi va jihozlari- 75000000 
Jami 335000000 
Jami 335000000 
d) 15 mln.so’m miqdorida ssuda olgan mijoz, 5 mln. so’mni naqd qaytaradi. Ushbu 
bitim bankning balans hisobotini qay tarzda o’zgartiradi? 
5-operatsiya 
Aktivlar 
Bank passivlari va kapitali 
Zahiralar – 240000000 
Talabga qadar depozitlar 85000000 

---

155 
Ssudalar 20000000 
Bankning shaxsiy kapitali 250000000 
Bank binosi va jihozlari 75000000 
Jami 335000000 
Jami 335000000 
 
Mustaqil ishlash uchun masalalar 
1.
Tijorat banki 80 mln. so’mlik depozitlarni jalb qilishga erishdi. Shu davr ichida 20 mln. 
so’mlik kredit mijozlar tomonidan bankka qaytarildi va bank 70 mln. so’mlik yangi kredit berdi.
Davr ohiridagi ortiqcha rezervlar 114 mln. so’mni tashkil etdi. Markaziy bank tomonidan 
o’rnatilgan depozitlarni majburiy zahiralash normasini aniqlang.
2.
Markaziy bank tomonidan o’rnatilgan depozitlarni majburiy zahiralash me’yori 20 % ga 
teng bo’lsin. Bank tizimidagi depozitlar bankdan tashqaridagi naqd pullardan 4 martaga ko’p.
Majburiy zahiralarning umumiy miqdori 800 mlrd. so’m. Tijorat banklarining ortiqcha 
rezervlari 200 mlrd. so’m. Iqtisodiyotdagi pl taklifi hajmini aniqlang.
3.
Markaziy bank ikkilamchi bozorda oldinroq davlat byudjeti taqchilligini 
moliyalashtirish uchun chiqarilgan davlat qisqa muddatli obligatsiyalarining 1/6 qismini sotib 
oldi. Pul taklifi 210 mlrd. so’mga oshdi. Markaziy bank tomonidan o’rnatilgan depozitlarni 
majburiy zahiralash normasi 20 % ga teng. Bank tizimidan tashqaridagi naqd pullar 
depozitlardan 5 martaga kam. Markaziy bank qancha miqdordagi obligatsiyalarni sotib olgan? 
Emissiya qilingan obligatsiyalarning umumiy miqdori qancha? 
4.
Tijorat banklarining resurs bazasini kengaytirish uchun Markaziy bank ulardan 16 
mlrd. so’mlik davlat obligatsiyalarini sotib olishga qaror qildi. Tijorat banklari obligatsiyalarni 
sotishdan olingan mablag’larning 10 % ini ortiqcha rezerv sifatida saqlab turishga qaror qildi.
Natijada, mul’tiplikator samarasi tasirida, pul massasi 90 mlrd. so’mga ko’paydi. Markaziy 
bank tomonidan o’rnatilgan depozitlarni majburiy zahiralash normasini aniqlang. 
5.
Agar Markaziy bank ochiq bozorda tijorat banklariga 20 mln. so’mlik davlat 
obligatsiyalarini sotsa, majburiy zahiralash normasi 12,5 % bo’lganda pul taklifi maksimal 
qanchaga qisqarishi mumkin? 
6.
Markaziy bank siyosati pul taklifini 5%ga qisqarishiga olib keldi. 
a) Bu siyosat AD egrida qanday aks etadi? 
b) Qisqa muddatli va uzoq muddatli davrlarda ishlab chiqarish hajmi va narx darajasi 
qanday o’zgaradi?