Тузувчи : Файзуллаева Н

 
2.6.Mavzu.
Keynsning makroiqtisodiy muvozanat modeli 
Masalalarni ishlash bo’yicha namunalar 
1-masala 
Iste’mol xarajatlari 350 sh.b.ni, rejalashtirilgan investitsiyalar 100 sh.b.ni, davlat xarajatlari 
150 sh.b.ni tashkil etadi. Investitsiyalar 10 sh.b.ka ko’paydi. Daromadning yangi muvozanatli 
darajasi 640ni tashkil qildi. Iste’molga va jamg’arishga o’rtacha moyillikni toping. 
Echish: 
Dastlab daromadlarning boshlang’ich miqdorini topamiz
Y=
S + G + I + X
n
=
350+100+150=600 sh.b. 
Avtonom xarajatlar mul’tiplikatorini aniqlaymiz 
m=ΔY /ΔE (ΔI) =(640-600) / 10 =4 
m=1/(1-MPC) , bundan MPC = 1-1/MRS =1-1/4 =0,75 
 

---

150 
2-masala 
Dastlabki avtonom investitsiyalar natijasida Yalpi ichki mahsulot 10 mlrd. pul birligiga 
oshdi (

Y). Jamg’arishga chegaralangan moyillik (MPS) 0,2 ga teng bo’lsa, bu investitsiyalar 
miqdorini toping. 
Echish: 
Investitsiyalar miqdorini avtonom xarajatlar mul’tiplikatori (m) yordamida topish mumkin, 
u jamg’armaga chegaralangan moyillik asosida hisoblanadi.
t
= 
MPS
1
= 
2
,
0
1
= 5.
YAIMning ortishi (

) = 

* 
t
, bunda investitsiyalar o’zgarishini Aniqlash mumkin: 10 
= 

x 5, 

= 2. 
Binobarin, 
dastlabki 
investitsiyalarning 
2 
mlrd. 
pul 
birligiga ortishi YAIMning 10 mlrd. pul birligiga ortishiga 
sabab bo’ldi.
 
Mustaqil ishlash uchun masalalar 
1. O’tgan yili YAMM 1000 tashkil qildi, davlat xarajatlari 100 tashkil qildi. 
Xarajatlarni 50 ga oshirib hukumat YAMMni 200 ga oshirishga erishdi. Bu holatda, davlat 
byudjeti taqchilligi 2 yil davomida 0 ga teng bo’ldi. MRS (iste’molga bo’lgan chegaralangan 
moyillik) nechaga teng? 
2. Iste’molga chegaralangan moyillik 0,75 ga teng. Ishlab chiqarishning haqiqiy hajmi 
2000. Iqtisodiyotni barqarorlashtirish uchun hukumat davlat xarajatlarini 50 ga kamaytirdi va 
soliqlarni 20 ga oshirdi. . Potensial YAIM hajmini toping. 
3. Agar soliqlar 100 birlikka ko’tarilsa, foiz stavkasi o’zgarmasdan qolsa, iste’molga 
chegaraviy moyillik 0,6 ga teng bo’lsa keyns xochini qo’llagan holda hisoblangan ishlab 
chiqarish hajmini aniqlang. 
4.Iqtisodiyot quyidagi ma’lumotlar bilan tasvirlangan: 
Y=C+I+G+Xn 
C=400+0,9 Yd I=200+0,25Y 
Xn=200-0,1Y G=200 t= 0,333 
Daromadning muvozanatli darajasi va avtonom xarajatlar mul’tiplikatorini toping.