Тузувчи : Файзуллаева Н

 
 
2.
Uzoq muddatli AS egri chizig’i Y=2000, qisqa muddatli AS- egri chizig’i P=1,0 
darajasida gorizontal. AD egri chizig’i tenglamasi Y=2.0 *M/P. Pul taklifi (M) 1000 ga teng.
Baho shoki natijasida Yalpi taklif egri chizig’i P=1.25 darajasigacha ko’tarildi. 
a) shokdan so’ng iqtisodiyotda o’rnatilgan qisqa muddatli muvozanat nuqtasining 
koordinatlari qanday? 
b) iqtisodiyotda ishlab chiqarishning dastlabki darajasini tiklash uchun Markaziy bank pul 
taklifini qanchaga oshirishi kerak?
3
.Iqtisodiyot dastlab to’liq bandlilik sharoitida turgan edi. Yalpi talabning uzoq muddatli 
tenglamasi (LRAS): Y=4000 mlrd.doll. Yalpi talabning qisqa muddatli tenglamasi (SRAS): P= 
1,2, Yalpi talab egri chizig’i (AD) tenglamasi: Y=4 (M/R). Dastlabki holatda pul massasi (M) 
1200 mlrd. dollarga teng. Pul massasi 5 %ga o’sganidan so’ng uzoq muddatli va qisqa muddatli 
muvozanat nuqtalari koordinatlarini aniqlang. 
 
2.5.Mavzu: Iste’mol va investitsiya funksiyalari 
 
Masalalarni yechilishi bo’yicha namunalar 
1-masala 
Jamg’arishga chegaralangan moyillik ko’rsatkichi 0,2 ga, avtonom iste’mol hajmi 700 
ga, chegaralangan soliq stavkasi 0,25 ga, daromadlar darajasi 7000ga teng bo’lsa, topilsin: 
a) iste’mol va jamg’armalar hajmi; 
b) iste’molga va jamg’arishga chegaralangan moyillik ko’rsatkichlari. 
Echish: 
Dastlab iste’molga chegaralangan moyillik kshrsatkichini =isoblab topamiz 
Ma’lumki MPC+MPS=100 MPC=100-MPS=100-20=80%, yoki 0,8 
Iste’mol funksiyasiga ko’ra iste’mol xarajatlari miqdorini aniqlaymiz 
C=a+b (Y- tY)=700+0,8 (7000-0,25 7000)= 4900 sh.b. 
Jamg’arish miqdorini tasarufdagi daromaddan iste’mol xarajatlarini ayirib topamiz 
S=Y
d
-C= (Y- tY)-C = (7000 - 0,25 7000)-4900 =5250-4900=350 sh.b. 
Iste’molga va jamg’arishga o’rtacha moyillikni topamiz 
APC=S/Y
d
=4900/5250= 0,93 APS=S/Y
d
=350/5250=0,07 
2-masala 
Investitsiyalar (I) 50 sh.b.ni, davlat xarajatlari (G) – 200, sof eksport (X
n
) – 70, avtonom 
iste’mol xarajatlari (S) – 100 sh.b.ni, jamg’armaga chegaralangan moyillik (MRS) – 0,25 ni 
tashkil etsa, YAIMning muvozantli darjasini aniqlang.
Echish: 
MRS = 1 – MPS = 1- 0,25 = 0,75; 
Iste’mol xarajatlari funksiyasi:
S = 100 + 0,75 Y 
Y = C + I + G + X
n
. 
Mavjud ma’lumotlarni asosiy makroiqtisodiy ayniyatga qo’ygan holda YAIMning 
izlanayotgan muvozanatli miqdorini topamiz. 

---

149 
Y= 100 + 0,75 Y + 50 + 200 + 70
0,25 Y = 420 pul birl. 
Y = 420:0,25, bundan Y = 1680 pul birl. ekanligini aniqlaymiz.