Тузувчи : Файзуллаева Н


Baholar ikki martaga                   70



Download 6,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet136/535
Sana25.01.2022
Hajmi6,61 Mb.
#409315
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   535
Bog'liq
Макроиқтисодиёт Янги УМК. 2021-2022 (1)

Baholar ikki martaga                   70 
oshishi uchun zarur        =  ---------------------- 
yillar soni                                     

 
Misol uchun, yillik inflyatsiya darajasi 7 % ga teng bo’lsa, taxminan 10 yilda  baholar ikki 
martaga oshadi, ya’ni, (70:7 = 10). 
Real  YAMM  va  jamg’armaning  necha  yildan  so’ng  ikki  marta  oshishini  hisoblash  zarur 
bo’lgan hollarda ham «70-miqdor qoidasidan» foydalaniladi. 
2. Inflyatsiyaning turlari. Talab va taklif inflyatsiyasi. 
Talab  inflyatsiyasi
    iqtisodiyotda  talab  keskin  oshib  ketishi  va  uni  ishlab  chiqarishning 
real  hajmi  bilan  qondirish  mumkin  bo’lmay  qolgan  sharoitlarda  kelib  chiqadi.  YA’ni,  to’liq 
bandlilikka  yaqin  sharoitda  iqtisodiyotning  ishlab  chiqarish  imkoniyatlari    o’sib  borayotgan 
Yalpi  talabni qondirolmaydi. Ortiqcha talab esa real tovarlar bahosining ko’payishiga iqtisodiy 
bosim  beradi  va  talab  inflyatsiyasi  kelib  chiqadi.  YOki,  oddiy  so’zlar  bilan  aytganda,  «haddan 
ziyod  pullar  haddan  kam  tovarlarni  ovlaydi».  Talab  inflyatsiyasini  keltirib  chiqaruvchi  asosiy 
sabablar  aholining  ish  bilan  to’liq  bandligi  va  ish  haqining  oshib  borishi  hisoblanadi.  Demak, 
inflyatsiya  talab,  taklif,  ish  bilan  bandlik,  baho,  ishlab  chiqarish  sur’atlari  kabi  ko’pgina 
omillarga bog’liq.  
Iqtisod  pasayish  holatida  bo’lganda  mamlakatda  jami  talab  oshsa,  ishlab  chiqarish  hajmi 
ko’payadi,  ishsizlik  kamayadi,  baho  darajasi  esa  deyarli  o’zgarmaydi  yoki  kam  miqdorda 
o’zgaradi. Baho o’zgarmasligining sababi shundaki katta hajmdagi  bo’sh turgan mehnat va xom 
ashyo resurlarini shu o’zgarmas bahoda ishga tushirish mumkin bo’ladi. CHunki, ishsiz  yurgan 
kishi  ish  haqini  oshirishni  talab  qilmaydi,  uning  uchun  ishga  yollanishning  o’zi  kifoya  hamda 
qo’shimcha stanok sotib olishga hojat yo’q. 
Bundan  tashqari,  baho  ishchi  kuchini  to’la  ish  bilan  bandligiga  erishishdan  oldin  ham 
oshishi  mumkin.  YA’ni,  ba’zi  sanoat  korxonalarida  bo’sh  turgan  resurs  va  zahiralarni  ishlab 
chiqarishga ertaroq to’liq jalb qilinadi, natijada ular talabning o’sishiga  mos ishlab chiqarishga, 
taklifga erisha olmaydi. Talab, taklifdan ko’payib ketadi, natijada baho yana osha boshlaydi. 

Download 6,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   535




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish