Tuzatilgan birlik epyuralarini chizish. Reja: Kanonik tenglama koeffitsientlari va ozod xadlarini aniqlash

Reja:

1. 
   Yakuniy eguvchi moment epyurasini chizish.
   
2. 
   Ko‘ndalang va bo‘ylama kuchlar epyuralarini chizish.
   
3. 
   Epyuralarning to‘g‘riligini tekshirish.
   

Eguvchi moment M_X, ko‘ndalang kuch Q_x, va bo‘ylama kuch N_x epyuralarini qurish hamda ularni tekshirish.
Noma’lum kuchlar aniqlangandan so‘ng, yakuniy (xotima) eguvchi moment epyurasi quyidagi formula yordamida quriladi.
, (13.8)

Bu yerda tuzatilgan moment epyuralari deyiladi. Tuzatilgan moment epyuralarining ordinatalarini tashqi yuk eguvchi moment epyurasi mos ordinatalariga qo‘shish orqali hosil qilingan epyuraga yakuniy yoki xotima eguvchi moment epyurasi deb ataladi. epyura statik aniqmas ramaning doimo cho‘zilgan tolalari tomoniga chiziladi.

Qurilgan yakuniy (xotima) eguvchi moment epyurasini tekshirish.
a) Statik tekshirish. Ramaning har bir tuguni eguvchi momentlar ta’sirida muvozanatda bo‘lishi kerak. Ramadan tugunlar qirqib olinib, ularga qolgan qismining ta’sirini tegishli eguvchi moment zo‘riqishlari bilan almash-tiriladi va tugunning muvozanat shartlari yoziladi. Bu tekshirish zaruriy bo‘lib, yetarli bo‘la olmaydi. Shuning uchun deformatsion tekshirish o‘tkaziladi.
b) Deformatsion tekshirish. Agar rama uchun eguvchi momentning M_x epyurasi to‘g‘ri chizilgan bo‘lsa, u holda har bir noma’lum zo‘riqish yo‘nalishi bo‘yicha ko‘chish nolga teng bo‘lishi shart, ya’ni:
(13.9)
Bu tekshirish bajarilsa, M_x epyura to‘g‘ri hisoblanib, qurilgan bo‘ladi.
Ko‘ndalang kuch epyurasi Q_x yakuniy eguvchi moment epyurasi M_x asosida chiziladi. Q_x epyurani qurishda ramaning har bir sterjeni alohida statik aniq oddiy balka deb qaraladi. Sterjenga ta’sir qilayotgan tashqi yuklar bo‘lsa, ular ham balkaga qo‘yiladi. M_x epyurasidagi rama sterjenlarining boshi va oxiriga to‘g‘ri keluvchi eguvchi momentlar tayanch momentlari sifatida qaraladi. Shundan so‘ng ko‘ndalang kuch qiymatlari qo‘yidagi formula orqali aniqlanadi:
(13.10)
bu yerda – oddiy balkadagi tashqi yukdan hosil bo‘lgan balka ixtiyoriy kesimidagi ko‘ndalang kuch ;
– balkaning o‘ng tayanchiga qo‘yilgan eguvchi moment;
– balkaning chap tayanchiga qo‘yilgan eguvchi moment;
– balkaning uzunligi.
Agar balkaga tekis yoyilgan tashqi yuk qo‘yilgan bo‘lsa ; tashqi yuk qo‘yilgan bo‘lmasa = 0 bo‘ladi. Agar rama sterjeniga R to‘plangan kuch ta’sir qilayotgan bo‘lsa, bu sterjenni R kuch qo‘yilgan nuqtadan ikki bo‘lakka ajratish qulay hisoblanadi. Chunki bu holda oddiy balkadagi ko‘ndalang kuch =0 bo‘ladi. Q_x epyura statik aniq ramalarda ko‘ndalang kuchlar epyurasini qurish qoidasiga o‘xshab chiziladi.