|
2-sinf.
2-sinflar bo`yicha dastur asosida:
5-bo`lim. Ulushlar. Geometrik shakllar va kattaliklar
deb nomlanadi va 25 soatni tashkil qiladi. Shundan 2-soati ulushga doir mavzu bo`lib, Sonning
ulushi. Sonning ulushini so`zlar yoki sonlar bilan tasvirlash deb nomlangan.
2-sinflar bo`yicha darslik asosida: 2018-yilgi nashrda.
5-bo`limdagi 1-mavzu sonning
ulushi deb nomlanib, mavzuda ulush, butunni teng bo`laklarga bo`lish, yarim va chorak
tushunchalari o`rgatilgan.
Shakllarning necha bo`lakka bo`linganini ayting.
Yarim
va
chorak
tushunchalarini tushuntiring.
Shu bo`limdagi 8 ta
mavzuda ulushga doir o`rgatilgan tushunchalarga 1 ta yoki ikkita masala va topshiriqlar berilgan.
3-sinf.
3-sinflar bo`yicha dastur asosida:
Dastur bo`yicha kasrlarga doir mavzular 2 ta 3- va 4-
bo`limlarda berilgan bo`lib, shundan
3-bo`lim: Sodda (maxraji 2,3,4,5,6,8,10,12) bo`lgan kasrlar. Kattaliklar deb nomlangan va
35 soatdan iborat. Shundan 29 soati kasrlarga doir quyidagi tushunchalar va bilimlarni o`rgatishga
ajratilgan. Bo`limda kasrlarga doir kasr tushunchasi, kasr sonlarni hosil qilinishi, son nurida
joylashishi, kasr sonlarni o`qilishi va yozilishi, maxraj, surat va kasr chizig`i tushunchalari,
maxraji 2,4,8 va 3,6,12 bo`lgan teng kasr tushunchalari, maxraji 3,4,5,6,8,12 bo`lgan kasrlarni
yarim ulush bilan ifodalash va taqqoslash, surati va maxraji bir xil bo`lgan kasrlarni taqqoslash va
tartiblash, bir xil maxrajli kasrlarni qo`shish va ayirish, maxrajlari karrali bo`lgan sodda kasrlarni
bir xil maxrajga keltirib qo`shish va ayirish, aralash son tushunchasi, miqdorlarni aralash son
ko`rinishda ifodalashni o`rgatishga doir mavzular berilgan.
4-bo`lim: O`nli kasrlar. Maxraji 10 va 100 bo`lgan soda o`nli kasrlar deb nomlangan va 15
soatdan iborat. Shundan 11 soati o`nli kasrlarni o`rgatishga doir mavzularga ajratilgan. Bo`limda
o`nli kasrlarni o`rgatishga doir quyidagi boshlang`ich tushunchalar: o`nli kasr tushunchasi,
Maxraji 10 va 100 bo`lgan o`nli kasr tushunchasi, maxraji 10 va 100 bo`lgan o`nli kasrlarni
taqqoslash va tartiblash, maxraji 10 va 100 bo`lgan o`nli kasrlarni qo`shish va ayirishkabi
mavzular o`rgatiladi.
3-sinflar bo`yicha darslik asosida:
2019-yilgi nashr. Darslik bo`yicha kasrlarga doir
mavzular Oddiy kasrlar. Sodda o`nli kasrlar. Kattaliklar. Geometrik figuralar nomli bo`limda
berilgan bo`lib, bo`limdan quyidagi mavzular o`rin olgan. Bo`limda kasrlarga doir kasr
tushunchasi, kasr sonning surat, maxraj va kasr chizig`i haqida, sodda kasrlarni o`qilishi va
yozilishi quyidagilar asosida o`rgatilishi ko`rsatilgan.
Bunda mavzularni o`rgatish taxminan quyidagicha amalga oshiriladi.
Nаrsаlаrni teng bo‘lаklаrgа bo‘lish davomida insоnlаr kаsr sоnlаr (yarim, chоrаk, nimchorak
kabilar)ga duch kelishgаn.
a) 2 ta olma 2 ta bolaga teng bo‘lib berilsa: 2:2=1, ya’ni har bir bola 1 tadan olma oladi.
b) 1 ta olmani 2 ta bolaga teng bo‘lib berilsa-chi? Bitta olma nechta
teng qismlarga bo‘linadi?
Har bir bola teng qismlardan nechtasini oladi? Bitta olma teng
2 qismga bo‘linib, har bir bola ikkidan bir qismini oladi.
Bu son kasr son ko‘rinishida quyidagicha
ifodalanadi: va ikkidan bir deb o‘qiladi.
Kasr chizig‘ining tagiga butun nechta teng qismlarga bo‘linganini (bitta olma teng ikkiga
bo‘lindi) ko‘rsatuvchi son yoziladi va kasr maxraji deyiladi. Kasr chizig‘ining ustiga bo‘lingan
teng qismlardan
nechtasi (bo‘lingan teng qismlardan bittasi) olingani yoziladi va kasr surati deyiladi.
Quyidagi jadvalda doira nechta teng qismga bo‘linib, ulardan nechtasi bo‘yalganini
ifodalovchi chizma, kasr ko‘rinishidagi yozuvi va o‘qilishi keltirilgan.
Topshiriq
asosida
kasrlarni
yozish va o`qishni o`rgatish malakasi shakllantirilgan.
Maxraji 2,4,8 va 3,6,12 bo`lgan teng kasr tushunchalari, yarim, chorak va nimchorak
tushunchalari asosida kasrning asosiy xossasini o`rgatishga zamin yaratilgan. Mavzularni
o`rgatish darslikda quyidagicha berilgan.
Maxraji
uchga
teng bo`lgan kasr tushunchasi.
to`g`ri va noto`g`ri kasr tushunchasi,
aralash son, son nurida nuqtaga to`g`ri keladigan kasr sonni yaratish,
kasrlarni taqqoslash, surati va maxraji bir xil bo`lgan kasrlarni taqqoslash va tartiblash
mavzularini o`rgatish,
kasrlarni yarim ulush bilan taqqoslash, berilgan sonni kasrini va kasridan sonni topish
mavzularini o`rgatish,
bir
xil maxrajli
kasrlarni
qo`shish va
ayirish mavzularini o`rgatishda quyidagicha
o`nli kasr tushunchasi, o`nli kasrlarni o`qilishi va yozilishi, o`nli kasrlarni oddiy kasr
ko`rinishida ifodalash, o`nli kasrlarni taqqoslash va tartiblash kabi tushunchalar kiritilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
